KERSVERS
Dinsdag 14 september 2004
Holy Cross Day,
nog altijd vanuit de Festival Calender, uitgegeven door de Engelse
Shrine of Wisdom. Bovendien de geboortedag van de hermeticus Henry
Cornelius Agrippa (1486-1535).
Terug naar het Nu: zojuist Roel van Duyn, die mij het boek van Riane
Eisler, De Kelk en het Zwaard kwam terugbrengen, alsmede
het 7 jaar geleden aan hem uitgeleende De Mahatma Brieven
aan A.P.Sinnett van de Mahatma's M. & K.H., samengesteld en ingeleid
door A.Trevor Barker, een uitgave van de Theosophical University Press,
Pasadena, Den Haag, München, 1979 - waarvan ik het (uitgeleende)
bestaan vergeten was. Ondertussen is duidelijk dat M een afkorting
van Morya is, en K.H. is uiteraard Koethoemi. Wat dan nog? Voer voor
theosofen.
Gesprekken met Roel brengen altijd zijn klaterende lach tevoorschijn
- uiteraard is hij gelukkig met de verschijning van zijn boek Liefdesverdriet
(Roman, gevolgd door Hoe word ik een ster in ldvd?), een uitgave
van J.M.Meulenhoff. Zijn eigen ldvd schijnt voorbij en over &
out te zijn, ondertussen heeft hij spreekuren voor lijders aan ldvd
en weet hij daar smakelijk over te vertellen. Ook haalde hij herinneringen
op aan onze eerste (door mij allang weer vergeten) ontmoeting; met
zijn Montessorivriend Hans Korteweg was hij vanuit Den Haag op de
brommer naar Amsterdam gereisd, om ook hier een anti-atoombomprotest
te organiseren; ik stond op het lijstje namen van mensen die zij daarom
gingen opzoeken, uiteraard spreek ik van de beginjaren zestig. Ik
weet in die tijd aan dergelijke manifestaties te hebben meegedaan;
ook ik was onder de indruk van de toen ruim negentig jaar oude filosoof
Bertrand Russell, die in Engeland vooropliep bij demonstraties van
het Committee for Nuclear Disarmament. Ik herinner mij naast Jef Last,
bij een andere gelegenheid A.den Doolaard, op een podium te hebben
gestaan om mijn anti-bomgedichten voor te lezen, en nog beter herinner
ik mij een bijeenkomst in het Amsterdamse Krasnapolsky, waarbij Hugo
Claus tijdens het lezen van een gedicht een groot keukenmes te voorschijn
haalde en het aan zijn keel zette, om zijn woorden kracht bij te zetten.
(Zo kwam hij ook gefotografeerd op het omslag van het literaire tijdschrift
Podium te staan).
Over literatuur gesproken - overkomt me niet zo vaak - er waren gisteren
heel wat vertegenwoordigers van dat volkje bijeen in de Kleine Comedie
om Remco Campert's 75e verjaardag te vieren. Met Wim de Bie uiteraard
een enthousiast gesprek over onze web-activiteiten, Jan Wolkers roemde
ons tuinierbestaan; ik durfde nauwelijks te bekennen dat wij dit jaar
de tuin schromelijk verwaarloosd hebben - maar de druiven zijn langzamerhand
blauw aan het worden; kleiner dan vorig jaren, maar wel zeer overvloedig.
Immer ook verheugd Louis Lehmann te zien en zijn (ook Google-ende)
gezellin Alida; hij is de senior onder de mij bekende en nog steeds
zeer aanwezige dichters die ik ken. Ben Borgart stond toe te kijken;
onlangs las ik een verhaal over hem als 'vergeten schrijver' in een
serie van Joris van Casteren; zijn De vuilnisroos uit 1972
is een vergeten meesterwerkje.
Er zou een reeks 'vergeten' boeken uit te geven zijn; zo liggen mij
Jan Campert's Slordig beheer en Jacques Gans' Liefde
en goudvissen na aan het hart - al is het alleen maar omdat beiden
het vechtpartijtje beschrijven, dat zij hadden om een Vrouw. Even
hierover niet verder denken. Gisteren maakte ik acht tekeningen in
oostindische inkt voor de expositie Openbare Werken, Kunst in
Ruigoord: een open atelier weekend op 18 en 19 september vanaf
12 uur, omlijst door diverse attracties. Meer info op www.ruigoord.nl
- de lijst deelnemers bevat 36 namen; bovendien zijn er 18 namen uit
de Umwelt van Galerie 'in de Etna' uit de Amsterdamse Rapenburgerstraat,
gevolgd door het onvermijdelijke 'en vele anderen...'.
En nu terug naar het te schrijven gedicht, morgen in Lisserbroek voor
te lezen voor de actie www.adopteereenappelboom.nl
- doén, een uitstekend initiatief van Biologica. En in
afwachting van de volgende bezoeker van de Boeddhistische Omroep,
in verband met een programma over Bert Schierbeek, de eerste naoorlogse
schrijver die het Zenboeddhisme voor zijn lezers uiteenzette. Zon
schijnt. Leven leeft. Alles doet mee. Wat hier is, is overal - wat
niet hier is, is nergens. Leve het Hier & Nu: wij zouden niet
zónder kunnen. Adeus. Simon Vinkenoog.
Maandag 13 september 2004
Ja, ik blijf kiezen
voor de onbevangenheid, die ook wel naïveteit wordt genoemd,
het vertrouwen dat je wel in mensen moet stellen, wil je leven zoals
het hoort: bijtgraag, gulzig, overtuigd. Overtuigingen komen niet
uit de lucht vallen, vanaf het scherm, onderweg, met de wind mee.
Wat zijn je grondtonen, grondrechten? Waar heb je het over? Bij wie
kom je binnenvaren? Wat staat de wereld te wachten, jou, mij, mijn
vrouw en kinderen, schoonouders, memento mori, wie niet? Hoe maak
je waar, wat je schrijvend achterlaat, datgene wat voor jou het diepst
bij de oorsprong ligt? Waarom is de ene mens creatief, en de andere
blijkbaar niet? Waarom wordt er niet veel meer op gehamerd dat je
als mens beter deel van de oplossing kunt zijn dan deel van het probleem?
Waarom wordt zoveel op de lange baan geschoven, dat onmiddellijk ter
hand zou moeten worden genomen? Wanneer gaan wij het primaat van de
economie te lijf, dat zoveel vernietiging teweegbrengt? Wij kunnen
niet op ons eentje of met zijn allen de Verenigde Staten te lijf,
dat straks tenonder zal gaan aan zijn eigen tekortkomingen. Wat we
wel kunnen doen, dunkt mij als deskundoloog in Current Affairs, gehuisvest
in bakermat Europa, zoveel mogelijk afstand nemen van dat Monster
Moloch.
Ik neem Aldous Huxley's brieven door, een in 1969 bij Chatto &
Windus in Londen verschenen uitgave van 992 pagina's: Letters
of Aldous Huxley, edited by Grover Smith, voor wiens werk Hoedje-af.
Niet alleen het toeval, het ongezochte, leidde mij tot het lezen van
zijn brief van 31 oktober 1944, vanuit zijn woonplaats Llano in Californië
geschreven aan zijn Engelse uitgever Harold Raymond.
Ik laat de tekst onvertaald, maar wil even wijzen op de actualiteit
en de similarities, gezien de komende Amerikaanse presidentsverkiezingen.
Zestig jaar geleden:
"The presidential election is now in its final stages of ebullition.
To an outsider it seems largely a choice between evils. (...) A party
composed of an incompatible mixture of liberals (with Bonapartist
tendencies towards tyranny by plebiscite), southern conservatives
with slave-holding mentalities, and corrupt city bosses. And against
it a party in which the dominating power is in the hands of the big
capitalists and money manipulators. I presume that Roosevelt will
win - though nobody seems to know for sure. I doubt whether either
candidate will be able to do very much to shape foreign policy, which
will depend on circumstances - first, on what Russia wants to do with
Europe (a matter on which, it is now obvious, nobody but Stalin is
going to be allowed to have much say); second, on the extent and intensity
of the reaction of the great masses of Americans and their representatives
in Congress towards a disgusted isolationism or a purely national
imperialism, making uses of the most colossal naval, air and military
forces ever brought together in history. (...) Ever yours, Aldous
H."
Aldus Aldous. En nu aan het stille, het verstilde werk.
Vanavond feestavond: Jan Mulder als spreekstalmeester bij de viering
van Remco Campert's 75ste verjaardag in De Kleine Komedie.
Het is ontegenzeggelijk herfst, hoorde hij zich zeggen bij het opstaan.
Dit alles heb ik tik voor tik gezegd. Weer of geen weer. Goedendag.
Simon V.
Zondag 12 september 2004
De poëziewedstrijd
voor jongeren, het Kasteeljuweel 2004, dat zich gisteren
rond het Muiderslot afspeelde, was een groot succes, mede dankzij
de inzet van de weergoden, die het droog hielden.
In juni dit jaar vond de eerste ronde, waaraan leerlingen van acht
middelbare scholen (uit Weesp, Almere, Amsterdam Oost en ZO) deelnamen,
plaats: op bezoek in en rond het Muiderslot werd hen gevraagd een
gedicht te schrijven bij de elf beelden, opgesteld in de pluktuin,
de berceau van de warmoeshof, de slotgracht en de vestingwal. Van
de meer dan driehonderd inzendingen werden er vijftig geselcteerd
voor uitgave in een boekje; een jury wees daaruit drie prijswinnaars
aan.
De tweede ronde, gisteren gehouden, bestond uit de voordracht van
de leerlingen bij de door hen verkozen beelden: een andere jury, waarvan
ik deel mocht uitmaken, diende de besten daaruit te kiezen. Familieleden
en vrienden waren uitgenodigd, zo'n driehonderd man, vrouw en kind,
die in groepen werden verdeeld - zij mochten een eerste, tweede en
derde publieksprijs toekennen. Het oordeel van de 'vak'jury over de
eerste prijswinnaar kwam overeen met dat van het publiek; altijd (vaker)
een goed teken!
Bij het beeld Masker van Auke de Vries schreef Awaz Barwari
van de Helen Parkhurst-school uit Almere (3 vwo) het volgende winnende
gedicht:
Ik zie jou dansen
Je bent de melodie van het lied
Ik wil je naam uitroepen
Het kan niet
Wil je gezicht in mijn handen
Wil je horen leven
Haal het masker van je gezicht
Schreeuw jij in mijn dromen
Je bent van mij wist je dat
Jij ademt uit
Ik adem in
Jij slaapt op koningsbedden
Ik tussen de restjes
Zo veel verschillen toch dichtbij
als onze blikken kruisen
Wil je vertellen dat je moet weten
Mijn masker is mijn gezicht.
Het boekje Kasteeljuweel 2004 met de 50 gedichten, inleidende
teksten, afbeeldingen van de beeldhouwwerken en informatie over het
Muiderslot, werd uiteraard aan de jonge dichters geschonken (hoe interessant
het gadeslaan van le plaisir de se voir imprimé!)
en is voor € 5 te koop bij de Stichting Rijksmuseum Muiderslot,
Herengracht 1, 1398 AA Muiden, www.muiderslot.nl.
Voor deelname aan Kasteeljuweel 2005: zie de website of neem contact
op met drs. Ida Schuurman, educatief medewerker Muiderslot, 0294-256262,
email ida.schuurman@muiderslot.nl. Een zeer lofwaardig streven, in
samenwerking met de School der Poëzie. Tot volgend jaar, DV,
lieve vrienden en vriendinnen!
De zaterdagavond-televisie (sorry, Frank Starik, ik was niet bij de
presentatie van je nieuwe dichtbundel) bracht drie Nederlandse films,
waarvan de vroegste, Morgen gaat het beter uit 1939 ons nog
het meest ontroerde, mede dankzij de hartveroverende aanwezigheid
van Lily Bouwmeester (dankje, AT5 en Filmmuseum); Makkers staakt
uw wild geraas uit 1960 van Fons Rademakers was voornamelijk
interessant vanwege de Leidseplein-sfeer en het voortreffelijke spel
van Yoka Berretty en Ellen Vogel, terwijl De Grot van Tim
Krabbé ons helaas nauwelijks wist te bekoren: het spel van
intriganten en manipulatoren stuit ons - in film en werkelijkheid
- tegen de borst.
Zo, en nu even vooruitzien - dat doe ik in mijn eentje. Gegroet, fanclub!
Simon Vinkenoog.
Zaterdag 11 september 2004
King and Queen
Initiates of Ancient Egypt. Terra, 11 september 2004 anno Domini.
De Amerikaanse paranoia slaat toe, sinds deze datum in 2001 als beeldenstorm
gegrift staat in geest en oog van velen. Het blote feit dat veiligheid
niet bereikt wordt door versperringen, gewapende patrouilles en militair
of politioneel machtsvertoon is nog niet tot de heersende machten
doorgedrongen. Indien de Westerse wereld zich maar een klein deel
van de rijkdom zou ontzeggen, waarvan het nu geniet, dan zou binnen
niet al te lange tijd, ik schat enkele generaties, een einde aan ziektes
als honger, armoede en oorlog gemaakt kunnen worden, en het leven
op aarde een Paradijs, zoals het bedoeld was.
De ideeën blijven in de verhalen van science-fictionschrijvers
hangen, in de laboratoria waar de meest opwindende ontdekkingen gedaan
worden, dringen door tot in de rapporten aan de politiek - waar daar
verder niets mee gedaan wordt, of hoogstens misbruik. Men ziet toch
deze afgelopen week vol onzetting of leedvermaak toe, hoe jarenlang
het Parlement, het hoogste orgaan van de staat der Nederlanden, zich
heeft laten bedotten door de zogeheten regeerders, die louter marionetten
bleken in het achterbaks lobbyspel van de HH transport en havenbaronnen.
Ja, professor Heertje mocht zijn getuigenis afleggen; al in 1998 had
hij premier Kok en een paar ministers zijn artikel Stop de Betuwelijn
gestuurd - nu kan hij zeggen: 'Ik heb er ongelooflijk veel van geleerd.
Ik vind dat ik op de cruciale momenten heb gewaarschuwd.' Hoeveel
tegels zijn er niet alsnog te lichten.
Maar ik vind het schandalig dat de Amerikaanse paranoia ook hier steeds
meer toeslaat, in havens en luchthavens - alsof de psychopathische
terroristen die op dit moment proberen hun barbaarse wil aan de wereld
op te leggen op deze wijze tegen te houden zijn.
Viva la Muerta! schreeuwden ook de fascisten van generaal
Franco in de Spaanse burgeroorlog, die 18 juli 1936 uitbrak. Ik sprak
met een ooggetuige daarvan, Cecila vanVliet-Lichtveld. Als kind had
zij met haar ouders en zusje Noni bombardementen in Barcelona meegemaakt,
en moeder en zusjes vluchtten aan boord van een boot die hen via de
straat van Gibraltar en de Golf van Biskaje naar Nederland terugvoerde.
Vader Lou Lichtveld bleef in Spanje achter, naast schrijver onder
de naam Albert Helman , veelgelezen in die jaren, was hij(Paramaribo,
1903) ook correspondent van Nederlandse dagbladen en zou hij zich
actief aan republikeinse zijde scharen.
Wij spraken haar in de achtertuin van het huis Frankendael, waar zij
ruim vijftig jaar woont. Er vond een garden-party plaats met barokmuziek,ter
gelegenheid van de opening van de Historisch Herstelde Régence
Tuin en het nieuwe aldaar ontstane park, tevens de aftrap van een
driedaags cultureel festival De Rode Loper, georganiseerd
door de Stadsdeelraad Oost/Watergraafsmeer in samenwerking met een
aantal aldaar functionerende culturele en culinaire instellingen.
Het stadsdeel omvat zowel het Koninklijk Instituut voor de Tropen
als Betondorp ,de Breitner-toren (dit weekend open voor rondleidingen
op de 21ste verdieping), de Nieuwe Oosterbegraafplaats (waar Jan Wolkers
een grafsteen voor Theo Thijssen plaatst), het Oosterpark en het Witsenhuis,
het Pleintheater (waar ik in de jaren tachtig wekelijkse poëzieworkshops
leidde), naast talloze andere broedplaatsen, minitheaters, hangplekken
voor ouderen en voorstellingen in het Tropenmuseum en Hotel Arena.
Een overdonderend programma, veel te zien en te horen, voor jongeren
en senioren, op 47 verschillende plekken in het stadsdeel is de rode
loper uitlegelegd ter verwelkoming van bezoek. Info www.rodeloper.org.
In het thans bewoonde huis wil de stadsdeelraad een trouwzaal, horeca-gelegenheid
en vergaderruimten inrichten: sic transit gloria mundi.
Mijn hierboven geschetste kwaadheid tegen de Amerikanen werd
weer aangewakkerd door het bericht in Het Parool vandaag
dat de als wandelpromenade ontworpen Oostelijke Handelskade van twee
kilometer aan de IJhaven met hekken is afgesloten, vanaf de kop (waar
het Muziekgebouw in aanbouw is) tot aan de Schaeferbrug, waardoor
alle hoogwaardige cultuurgebouwen en uitgaansgelegenheden onbereikbaar
zullen zijn. Dit ten gevolge van de Passengers Terminal Amsterdam,
waarvan de voornamelijk Amerikaanse passagiers optimale beveiliging
eisen. 'Ik begrijp de bezwaren wel', zegt de woordvoerder van de PTA,
René Kouwenberg, 'maar de wetgeving legt dit op. Het is óf
deze beveiliging of geen schepen.'
Of de strenge veiligheidsregels, met pasjes en camera's nodig zijn,
is de vraag. Voorzitter Tjeerd Herrema van stadsdeel Zeeburg meent
dat de gevraagde mate van veiligheid ook wordt bereikt als alleen
het stuk kade waar cruiseschepen liggen, wordt afgezet. En dan alleen
als er ook daadwerkelijk een cruiseschip ligt - niet permanent, en
zeker niet het hele jaar. To be continued.
Prettig weekend.Love you all.
Vrijdag 10 september 2004
Last day of Greater
Eleusinian Mysteries, Day of the Vision of the Shining One.
Bart Huges, semi-arts, telg uit een doktersgeslacht, is overleden.
Heel weinig mensen hadden nog contact met hem de laatste jaren, in
zelfgekozen eenzaamheid is hij in het AMC overleden; zijn beide dochters
kregen niet te horen waaraan - wel werd hen meegedeeld dat hij niet
wilde dat zijn nabestaanden van zijn dood verwittigd werden: zelf
had hij ooit het contact met hen verbroken.
Maar ja, wie moet de uitvaart betalen? Opgeschrikt in hun eigen leven
(beiden moeders) vragen zij zich af hoe of wat.
Over Bart deden de meest vreemde verhalen de ronde; het is mij in
de tijd dat de publiciteit over het Magisch Centrum van Amsterdam
raasde, meerdere malen overkomen dat mij gevraagd werd of IK degeen
was, die zich een gaatje in het hoofd geboord had. Nee, legde ik dan
geduldig uit, ik ben volgens Bart Huges een natuurlijke Derde Oger,
want in mijn jonge jaren heb ik twee keer een gat in mijn hoofd gekregen,
dat in het ziekenhuis gehecht moest worden: eens omdat ik in het Sarphatipark
onder het prikkeldraad van een hek doorliep, enfin dat dacht ik, want
opeens werd mijn hoofd opengereten. Au 1 dus. De tweede keer werd
ik onverhoeds tussen mijn ogen geraakt; op een speurtocht door de
fundamenten van een gesloopt huis aan de Prinsengracht was ik bij
de achterkant van huizen aan de Nieuwe Leliestraat terechtgekomen.
Ik wilde nieuwsgierig door een open raam ergens naar binnen kijken,
maar werd daarvan bruusk weerhouden: een breekijzer, wild gezwaaid,
landde boven mijn neusbrug, en ik tuimelde bloedend als een rund achteruit.
Geen aangifte, nee - dikke bult eigen schuld (die uitdrukking bestond
in de jaren dertig van de vorige eeuw overigens niet. Au 2 dus; met
enige moeite kan ik de littekens aanwijzen, zoals ook de later opgelopen
AU'tjes die ik overleefd heb.
Hoeveel pijn doet het, als je te horen krijgt dat een vriend ernstig
ziek is, getroffen door wat het dan ook kan zijn? Vrienden in inrichtingen,
verzorgingshuizen en revalidatieklinieken, sommige al jaren. Waarom
laat je nooit iets van je horen, terwijl je wel voortdurend aan hen
denkt?
En als ze sterven, wordt weer de leegte groter en is het afscheid
1 persoon dichterbij. Dichter bij ook de dichter.
Het wordt een gedicht, van Paul van Ostayen, aan te treffen in het
tweede deel van zijn Verzameld Werk Poëzie, pagina 203. En dat
is het dan, voor deze dag, althans hier.
"Zo ook gaat
de geliefde
Mitri Karamasoff
dood
Ons op de schouders
valt nu laat en schuin de schaduw
des
Iwan
Om het lijden
dankbaar worden
en schijnbaar blijde
het scherpe vechten van spin en bij
verbeiden
Soms reeds is
schoon mijn hand gesloten
alsof er geen verlangen
over mijn vingers
lag
Het is een verre
weg
naar de passieloze berg
van het blote schouwen
Logos
Tao."
Donderdag 9 september 2004
Dag van Asclepigenia,
priesteres in Eleusis. De zogenaamd dode zoon van Boudewijn Bûch
aan het woord in Vrij Nederland (vandaag in de propvolle
brievenbus), uittreksel uit het volgende week te verschijnen boek
van Rudie Kagie: Boudewijn Büch. Verslag van een mystificatie,
een Prometheus-uitgave. 'Pseudologica fantastica' oordeelt de psychotherapeut,
ooit door broer Patrick Büch geraadpleegd. Ja, ik ken uit ervaring
meer schrijvers die er maar op los fabuleren en het beschrevene steeds
meer als een eigen, waargebeurd verhaal gaan beschouwen. Ik denk aan
Jan Cremer die zich de geschiedenis van een ex-legionnair uit het
vreemdelingenlegioen aanmat als zijn eigen.
Met de oplichter Boudewijn B. kreeg ik in het begin van de jaren zeventig
te maken, toen hij uitgevers als Geert Lubberhuizen en Olivier Boelen
een poot uitdraaide en een oor aannaaide. Helaas zijn beiden overleden,
en kunnen een verhaal dat ik bij me draag niet corroboreren. Mijn
zelf vraagt zich af of het zal voorkomen in Kagie's boek, anders wil
ik het hem graag eens laten horen. Basta, betreurenswaardige eenzame
Boudewijn - die ook mij ontweek, hij wist dat ik wist dat hij... wat
hem er niet van weerhield om in een VPRO-uitzending met mij langs
mijn boekenkasten te lopen om te zien wat er stond.
Al in mijn Parijse dagen (1948-1956), toen ik het allemaal nog in
alfabetische volgorde kwijt kon, vond ik het prettig mensen op boeken
en schrijvers te wijzen: het was ook mij immers overkomen? Niets liever
dan iemand die een naam noteert. Ik wees Tjitske Jansen op Anne Waldman;
zij noteerde de naam van the fastest speaking poet in the USA. En
zo kon René Franken mij wijzen op het webstekbestaan van Paul
Krassner, uitgever van het fameuze tijdschrift The Realist.
En als Essensie, geestverruimend lifestyle magazine bij mij
binnenvalt (jaargang 8, nummer 87, september 2004) kijk ik uiteraad
altijd als eerste naar mijn kollum, die ik daar al die jaren maandelijks
publiceer, de afgelopen jaren op een en dezelfde pagina als Def P,
die altijd heel smakelijk zijn eigen verhalen weet op te dissen. (Mijn
webstek is trouwens niet bedoeld om mijn agenda aan te kondigen, mijn
publicaties op te sommen - ga maar naar www.kb.nl,
waar ze heel veel weten, en ik straks nog meer, want ik ben op aanraden
van deszelver helpdesk lid geworden en heb een pas die mij nog dieper
in de armen van het webwezen kan doen verzinken.
Als ik plaats wil nemen om mijn dagelijkse heerlijke plicht, 'kersvers'
te vervullen, en Edith zegt: even de email bekijken, ben ik wat tijd
kwijt, tijd niet te achterhalen maar wel in te voegen in zo'n dag
die je helemaal voor jezelf hebt, alleen met je geliefde, de mooiste
eenzaamheid die er is. Vraag maar aan Roel van Duijn, die ik hier
voor de zoveelste keer aanspreek om me het boek van Riane Eisler,
De Kelk en het Zwaard, terug te geven dat ik hem geleend
heb,toen hij bij ons op bezoek was om te weten wat liefdeslessen voor
ons betekenden. Hij mag het ruilen voor een andere uit te lenen uitgave
van Riane Eisler & David Loye: The Partnership Way. New Tools
for Living and Learning. Healing Our Families, Our Communities
and Our World. A Practiocal Companion for The Chalice and
The Blade.
Ja, vrienden - het gaat ergens om. "Kunst is liefde in elke
daad.'' Paul van Ostayen wist dit, zoals zoveel eeuwige wijsheid in
zijn verzen schuilgaat. Voor wie leg je de rode loper uit? Voor wie
adopteer je een appelboom? Voor wie lees je Antonin Artaud voor? Voor
wie schrijf je? Waar mag het over gaan? Wat is te zeggen, wat blijft
onzegbaar, ongezegd? "Aan alle dingen grenst het onbedingde.''
Auctoritas. Ik kom het woord tegen in het opengeslagen boek,
als zijnde in de oorspronkelijke latijnse betekenis: the source of
production and invention. In de heersende Dominator Way was het: Feared
those in positions of authority, in The Partnership Way is het: Respect
authority in myself and others, en de daaruitvolgende Action duidt
aan: Ask questions when needed, Take responsibility for my decisions
and actions, Say 'No'to actions that violate my integrity or the integrity
of others, en Find the "common ground".
Daar is het ook mij altijd om gegaan, van de eerste schuchtere en
tegelijkertijd brutale uitlatingen van de 21-jarige in de pagina's
van zijn gestencilde blurb, tot aan de kersverse inbreng
met zon en wind vandaag. De grondlagen van verstandhouding, de grootste
gemene deler, die in het engels the Lowest Common Denominator wordt
genoemd. Met de nadruk op verbondenheid, wat hebben wij gemeen, liever
dan de nadruk op wat ons scheidt. En zo is het weer mooi gezegd, en
neem ik voor vandaag afscheid op deze golflengte. Arrivederci! Simon
V.
Woensdag 8 september 2004
Sterfdag hermetist Robert Fludd (1574-1637). Tover te over; moeizaam juryberaad in Festina Lente over de finalisten van de avond. Eigenaar eetcafe, en maandelijks Poetry Place (eerste dinsdag van de maand)
Seizoen
2004-5 gisteren begonnen: 'Ik ben het nog nooit zo oneens geweest
met de jury-uitslag.' Jammer, de keuze ging tussen Alexis en Floor
- van beide dichters zullen we nog te horen krijgen, dat gaven ze
me op een briefje. Overspoeld door surrealisten; na het mij tijdens
de literaire rondvaarten op de Uitmarkt in handen gestopte (dankjezeer,
Martine Woudt) boek Het dossier Antonin Artaud, dat ik mondjesmaat
lees en zover mogelijk meebeleef (het is verschenen in een serie Schizofrenie
Dossiers), vallen mij vanochtend twee surrealistische uitgaven in
de brievenbus, van de mij onbekende Sea Urchin Editions, PO Box 25212,
300l HE Rotterdam, die mij zeer welkom zijn. (Nu een weekje verweg
om te lezen!) Ook hier, heel hartelijk dank.
www.sea-urchin.net
Over 205 pagina's Beroofd door de ruimte van Henri Michaux,
met een nawoord van Jean-Jacques Lebel, vertaald door Martine Vosmaer
& Ben Schot. Het boek bevat vertalingen uit de volgende boeken
van Michaux: Les grandes épreuves de l'esprit, Connaissance
par les gouffres, L'Infini turbulent, Misérable miracle en
La nuit remue.
Het nawoord van Jean-Jacques Lebel, Tempo van de oneindige onrust,
dat zo'n dertig pagina's beslaat begint met een bezoek dat Michaux,
de schilder Bernard Saby en hijzelf aan Leiden brachten begin jaren
zestig, om daar in het Museum voor Volkenkunde kunst uit Melanesië
en Nieuw-Guinea te bezichtigen - en eindigt - ik sla likkebaardend
op, ha heerlijk, lezen : 'De kunst die het spoor volgt, die het probleem
van de snelheid en intensiteit van de flash niet uit de weg
gaat, moet nog worden uitgevonden.'
De tweede Sea Urchin-uitgave is 126 pagina's, kleiner formaat, bevat
de vertaling van een der eerste surrealistische samenwerkingsgeschriften,
te weten van André Breton en Philippe Soupault: Magnetische
velden. De vertaler is Jan Pieter van der Sterre; de inleider
Philippa Audoin schetst de ontstaansgeschiedenis van het boek van
de toen 22 en 23-jarigen; na de ontdekking van Lautréamonts
vergeten geschriften in de Bibliotheque Nationale, wilden zij diens
adagio waarmaken: 'Poezie moet door iedereen gemaakt worden. Niet
door één persoon' en kwamen tot automatisch schrift.
Ook hier weer minstens twintig pagina's saillante details - men raakt
nooit uitgekeken, elke surrealistische ontmoeting is er altijd een
met een werkelijkheid, die het sociaal gebeuren net te boven gaat.
Niet boven de pet; maar deze info heb ik even op het kennisnet gezet.
Wordt vervolgd, DV, mooi weer lokt en afspraak in Ruigoord. Overmorgen
De Rode Loper uitleggen in Frankendael. Volgende week appelboom adopteren.
Take it easy, Simon!
Dinsdag 7 september 2004
Zo gewend
aan dagelijks bekijken van de wereldsituatie, dat ik van de kaart
ben als ik een dag onbereikbaar ben via mijn webstek. Het was te wijten
aan een technisch-administratief probleem in verband met mijn directe
domeinnaamverbinding met de onvolprezen provider xs4all. Maar goed,
wat ik gisteren, maandag, noteerde is niet op de dag zelf onder de
ogen van jullie happy few bezoekers gekomen, maar nu pas, de dag daarna,
terwijl ik tevens deze flessenpost de virtuele oceaan inwerp.
Ik heb trouwens niet te klagen over belangstelling; mij worden vragen
gesteld en ook ik doe dat, als ik sommige mensen vraag om een bijdrage
voor het Guesthouse. Het liefste heb ik dat ze hun theorieën
uiteenzetten, pragmatisch aanwezig zijn; het programmeringsproject
van gedachtengolven rond de wereld tot een planetaire synthese brengen,
is een opdracht die niet alleen mij werd verstrekt. Laat het netwerken
in mijn leven een rol van betekenis gespeeld hebben, voordat de benaming
zelf maar bestond. Als ik tijdens ervaringen en ontmoetingen twee
mensen tegenkwam, die met hetzelfde bezig waren zonder dat ze het
van erkaar wisten, was er (en is er) geen groter vreugde dan beiden
samen te brengen. Elk moment is geschikt voor de dialoog, in elk gezicht
tref je de essentie aan, waarnaar je uiteindelijk op zoek bent.
'Genadeloos goedgeluimd' noemt Bart Steenhout, muziekcoördinator
van De Morgen in een herdenkingsartikel, de afgelopen zaterdag
overleden Bram Vermeulen. 'Een man van in de vijftig die het voor
elkaar had gekregen het kind in hem te bewaren. Als hij er was, was
hij niet te negeren.'
Tegelijkertijd, blijkt uit een ander profiel van Vermeulen, geschetst
in diezelfde krant door Dirk Steenhaut, dat de blueszanger zich tijdens
een interview, december vorig jaar gehouden, al aan het onthechten
was. 'Eigenlijk zouden we moeten leren om alleen te zijn. Dan zou
samenzijn echt een optelsom zijn en geen deelsom. Alleen zijn is volgens
mij de essentie. Dat is een oergevoel. Zo van: ik ben ik, en de tijd
ben ik ook. Zolang ik dit lichaam heb, is er tijd. Als dit lichaam
sterft, is er nog steeds ik. Daarmee bedoel ik mijn wezen, niet Bram
Vermeulen. De volgende keer ben ik iemand anders. Dat wezen staat
in contact met alle andere, maar niet via het menszijn. Het idee van
de reïncarnatie, dat kán bijna niet anders.'
Godenzonen.
Op de lange weg naar de dageraad. De tijd springlevend houden, en
niet doden. En gestand blijven aan wat Norman Mailer noemde 'the rebellious
imperatives of the soul' en wat ik terugzie in Het dossier Antonin
Artaud (Uitgeverij Candide/Wrede Veldt, Amsterdam, 2003), waar
geciteerd wordt uit het manifest, waarmee hij in 1927 met de surrealistische
beweging brak: 'Boven elke reële noodzaak stel ik de logische
eisen van mijn eigen realiteit.'
En zo is dat, en met deze instemming citeer ik ook graag de volgende
regels uit het Poem for Bacchus van Ralph Waldo Emerson:
"That I, drinking this,
Shall hear far Chaos talk with me;
Kings unborn shall walk with me;
And the poor grass shall plot and plan
What it will do when it is man.
Quickened so, will I unlock
Every crypt of every rock."
Le chaim tovim. Shalom! Simon Vinkenoog.
Maandag 6 september 2004
Nagarjuna,
stichter van de boeddhistische Madhyamika school, tweede eeuw na Christus.
Er zijn geen woorden voor, zelfs de goedhartige Mirza (Kader Abdollah)
grijpt in zijn Volkskrant-column naar een geweer om op de terroristen
te richten. En wat helpen tranen, die voortdurend opwellen - al zit
ik zelf niet de hele dag aan CNN gekluisterd, als een andere columnist,
om het nog dichterbij te zien.
Wat zou een collectieve huilbui uitrichten? Ik heb daar wel eens over
gefantaseerd, zoals ik me ook wel eens voorgesteld heb dat een aanstekelijke
schaterlach, als een boze donderbui over de wereld komend, alle ongerechtigheden
zou wegspoelen, dit aspect van barbaarse oprispingen uit het verleden.
Zoveel heb ik me kunnen voorstellen, zoveel mogelijkheden om anders,
opener, op voet van vertrouwen met de werkelijkheid om te gaan, maar
zelfs de posthuum in het NCRV-t.v.-programma Copyright Mens
weer tot leven, spreken en zingen opgeroepen Bram Vermeulen sprak
van 'onthechting' - wie dat kan, op dit moment, in deze wereld, is
inderdaad een heilige.
Wie midden in de wereld staat, kan zijn hoop in de toekomst hoog houden,
maar over het Nu valt die schimmige schaduw, die splijtzwam tussen
mensen van goeden wille, die niets dan vrede verlangen. Waarom hebben
de monotheïstische godsdiensten zulke orthodoxe, fundamentalistische,
dogmatische en op scheuring en afscheiding toegespitste kanten? Wat
moeten we leren, onszelf inprenten, nooit vergeten? Honest to
God. You can't petition the Lord with prayer! hoor ik Jim Morrison
uitroepen. Bidden, aanroepen, oproepen: het zijn je eigen oren, het
is je eigen stem en altijd kom je jezelf tegen; ieder mens maakt deel
uit van die spiegelende werkelijkheid, die je geeft wat je er in stopt.
Weet je wat waar is? Wie goed doet goed ontmoet. En nog waarachtiger
is de conclusie: het kwaad straft zichzelf, maar het duurt soms verrekte
lang voordat het zo ver is. En, we zullen er aan moeten wennen: de
moordenaars zijn onder ons. Laten we ons in hemelsnaam door Niets
of Niemand bang maken: dat is wat de gewilde opzet is. Geen paniek,
geen angst - en wie denkt dat het leven 'veilig' te maken is, heeft
het goed mis. De nieuwe opdracht is het, al heel lang overigens, te
leren leven met onzekerheden. Wie dat niet doet, wie zich daarop niet
voorbereidt, blijft hangen in het doem-denken en zal de stap naar
het moed-denken niet kunnen zetten. Do your own thing, en doe het
met overgave. Jij (wij, gij, zij) zijn zelf de weg, de waarheid en
het leven. Harde maandagse boodschap. A love supreme. Simon
Vinkenoog.
Zondag 5 september 2004
Een prachtige
foto van Emmy Andriesse in de bizonder fraai verzorgde catalogus,
verschenen ter gelegenheid van de tentoonsteling Parijs was mieters!
gisteren geopend in het Schiedams Stedelijk Museum, tijdelijk
gehuisvest in de Korenbeurs aan de Lange Haven. Niets dan mooie foto's
uiteraard, een keuze gemaakt door Ludo van Halem en Nico Koster, samenwerkend
uitgever [studiokoster@xs4all.nl]. Niets dan mooie foto's uiteraard,
maar het beeld van de geportretteerde man, tussen zijn eigen beelden
verrees voor mijn oog, zodra ik bladerend en in feite op zoek naar
iets anders een uitspraak van de man tegenkwam. Hans Arp, Duits dichter,
Jean Arp, of Arp tout court, Parijs beeldhouwer. Aangename, ronde
vormen - minder gepolijst dan Brancusi, voor mij herkenbaar omdat
ik mij na WW 2 op museumbezoek stortte en de Werdegang van de moderne
kunst in het Stedelijk kon gadeslaan als zeventien jarige Amsterdammer.
Fusie met het Van Gogh lijkt ook mij een goed idee; ondergrondse tunnel
- daar draait niemand meer een handje voor om. Het nieuwe ontwerp
van Benthem Crouwel moet maar eens virtueel op ware grootte getoond
worden met hologrammen, op die plek - als de reclamewereld zulke trucs
kan bedenken bij het voetballen, waarom architecten dan niet met een
heel plein? Vrij van auteursrecht.
Hans Arp schreef in een Zürichse uitgave, l955, Unsern täglichen
Traum., mij ooit toegespeeld door Laurens van Crevel:
"Das 'Gesetz des Zufalls', welches alle Gesetze in sich begreift
und uns unfaßlich ist wie der Urgrund, aus dem alles Leben steigt,
kann nur unter völliger Hingabe an das Unbewuste erlebt werden.
Ich behauptete, wer dieses Gesetz befolge, erschaffe reines Leben."
De waarnemer
vervolgt zijn(on)bewuste weg: ha heerlijk huiswaarts, straks de tuin
na 24 uur uithuizigheid. Gisteren vroeg in de middag een plaatselijk
mini-Lowlands Paradijsje (ik scoorde een Hanuman-boodschappentas)
Babypop in Woerden (organisatie plaatselijk jeugdcentrum Babylon)
en notabene een uurtje later (Edith voortreffelijke chauffeur) het
Schiedams Museum ('ah, ça fait chaud ici, quelle chaleur! Les
grandes chaleurs, enfin!' - foto's nog tot half december te zien,
naar Den Haag, waar vacantiefotoalbums werden ingezien, gesprekken
gevoerd met de lieve Nechama, die ons elke keer als zij haar zoon,
schoondochter en kleinzoon in Nederland opzoekt, vraagt wannneer we
nu eindelijk eens bij haar in Jerusalem komen logeren? Even later
lees ik dan over de joodse Talibaan, de ultra-orthodoxe terreur onder
de Israëliers, die de Messias nog verwachten en zich strikt aan
Gods Woord houden (zoals het hier ooit beneden op aarde is opgeschreven),
in afwachting van de Messias, etc. vrouwen verplicht achterin de bus
te gaan zitten, en in hun wijken op zaterdag geen auto gereden. Wie
het verhaal niet kent, sla er even de zazokrant van NRC Handelsblad
op na.
En ook verneem ik dan in de zondagTelegraaf, dat Bram Vermeulen op
57-jarige leeftijd aan een hartstilstand is overleden. Dappere strijder.
Godzoeker. Liefdesdichter, Neerlands Hoop in Bange Dagen.
Bladerend, kortetermijngeheugen en datgene waar je naar op zoek was.
In de Festival Calender kijkend, welke feestdag deze dag is: Hillel,
Jewish rabbi and teacher, 30 B.C. - 10 A.D. Ik zocht naar een uitspraak
van hem, en vond Arp, evengoed. De uitspraak uit mijn geheugen, van
Hillel, luidt: If not now, when? If not you, who?
En dat is de punchline voor vandaag. Tout cela est bien dit, mais
il faut cultiver son jardin.
Zaterdag 4 september 2004
Heb je
vijanden lief! Ze weten niet wat ze doen! Heel moeilijke opgave, als
de angst de grootste vijand wordt. Ze weten wel wat ze doen, maar
hun weten is geen geweten. Pandemonium: door demonen bezeten. Heksenketels.
Brandhaarden. Gijzelaars, gijzelnemers, chaos, paniek. Experts spreken
hun meningen uit, spreken van crisis-management, en voor je het weet
is de gehele wereld psychotisch. In hoeverre zulks al het geval is,
valt voor een objectief buitenstaander (van een andere planeet bijvoorbeeld,
of tijdreizend vanuit de toekomst naar nu, ons heden, hun verleden)
op dit moment niet gade te slaan. Bloed is nog altijd bloed en geen
Hetastarch, en het stroomt om je te doen leven, en niet om op te schieten
en te doden. Let's communicate or die, riep John Kennedy
uit, en bijna zou je zeggen: hij voegde de daad bij het woord.
Eén mensenleven redden om je eigen leven te redden - Rabbijnse
kennis. Wie of wat biedt redding? Wie roept de slapenden wakker? Wie
luidt de alarmbel? Wat te doen bij alarm? Vals alarm? Crying Wolf.
Zovaak moord & brand roepen, dat niemand je meer gelooft als er
werkelijk wordt gemoord en verbrand.
Ging de Kaukasus-crisis niet om olie, over wie de pijpleidingen zou
gaan uitleggen, en door welke landen? En is er nog een wateroorlog
te verwachten? En heerst er inderdaad een Raspoetin in het Witte Huis,
die Karl Rove heet en president Bush manipuleert? Wie kan niet gemanipuleerd
worden? Ik niet, denk ik, en ik hoop me ook tot onafhankelijke levende
mensen te wenden, al ken ik ze niet van gezicht - ik neem aan dat
ze er allemaal een hebben, met gelaatstrekken en zo, en een lach en
een traan. Maar wie kan zich zo isoleren van wat er in de wereld gebeurt,
dat hij/zij er schouderophalend aan voorbijgaat? Aan de andere kant
moet je niet proberen om wereldproblemen op de eigen schouders te
nemen; belangrijker is het een doel voor ogen te hebben, dat je voor
jezelf weet te verwerkelijken.
Ik mag mijn zegje doen, en dat vind ik al heel wat. Ik kan mensen
aankijken en ze vertellen dat ik altijd voor eigen parochie preek,
die van de goede wil, het samen delen en leven, het versterken van
de banden die mensen met elkaar verbinden - al genoeg dat ons scheidt
en van elkaar verwijderd houdt. Zelf ben ik met elke ontmoeting blij,
waarbij mensen zich openen, iets van zichzelf laten zien.
Begaan zijn met mensen en aangelegenheden begint in de eigen ogen.
Je hebt vaak de ogen van anderen nodig om jezelf te zien; weten wie
je bent geeft je de gelegenheid anderen op diezelfde mogelijkheid
te wijzen. En als je dat goed doet, uit volle overtuiging, dan doe
je dat met Wijsheid en Liefde, in de Wetenschap dat het ene niet zonder
het andere kan. En dat is nu juist de Kunst. En daarmee heb ik weer
genoeg aan de tralies gerammeld: Lach dan, Paljas, lach!
Uw small-niche player Simon Vinkenoog.
Vrijdag 3 september 2004
In hoeveel
werelden kunnen wij tegelijkertijd leven? Even heb ik het gevoel,
dat ik niet anders dan vragen kan stellen, terwijl er zoveel antwoorden
op alle gebieden gevonden zouden kunnen worden, als mensen zich wat
vaker achter hun oren krabben en zich zouden afvragen: wat zijn we
aan het doen, hoe kan het anders, hoe kan het beter, doelmatiger,
minder ingewikkeld, meer op de mens gericht dan op het Systeem, de
regelgeving, de verordening, het verbod?
Maar ja, mensen laten zich al heel gauw bang maken, paniek slaat toe,
en de vraag blijft: waar gaat het heen, in dit Kikkerland aan de Noordzee,
waarvan het waterpeil gaat stijgen, zogezegd? Grote inundaties allerwege,
en ondertussen het gekissebis over al wat inderdaad heel erg mis is.
Wat moet ik met zo'n geblondeerde rechtse kwiebus, voorop de Volkskrant
heel mooi in beeld met zijn armen plat voor zich op tafel en de besliste,
doch gekwelde blik: hier zit ik en ik kan niet anders...Alle microfoons
staan open - want gaat daar niet 1 stem voor de VVD verloren? Komt
de coalitie in gevaar? Welke megalomanie heeft geheerst in de wereld
van maasvlaktes en havenbaronnen? Dagelijks de ontdekking van terzijde
geschoven rapporten, nooit werd rekening gehouden (jaja geschiedenis,
ik heb het over de enquètes of onderzoeken naar overschrijdingen
van Betuwelijn en HSL-kosten) met minder ravissante voorspellingen
over de toekomst, milieu en ecologie.
Ben ik nu toch weer in die wereld gestapt? Dat krijg je als je mooie
dromen worden aangevallen door de krant die je met je koffie wordt
aangereikt. In de wereld van de Eeuwige Wijsheid verkeer ik, in mijn
wereld van hierheen en daarheen om mijn stem te mogen verheffen,
ik heb de cabaretiers van gisteren en eergisteren op televisie horen
verklaren, dat hun protesten en engagement niets uitmaakten; de wereld
wil immers slechts vermaakt worden? En bedrogen, wist vriend Niels
Augustin ook al in de jaren vijftig. Zovelen maken daar maar al te
graag gebruik van. Ben ik nog steeds dat jongetje, dat onbevangen
de wereld inkijkt? Als ik op mijn gevoel afga, natuurlijk mens blijf
bij me alsjeblieft, maar ondertussen ben je natuurlijk wiser but sadder:
zoveel gefnuikt, veronachtzaamd - ach, ach en wee. Zingen maar, met
de moed der wanhoop, en de goede wil immer opstandig. En zoekend naar
mede-standers-strijders-levenden. Iedereen wil toch vrede? Ieder verstandig
mens, maar even onderlijnen? Op de shortlist van de eeuwigheid?
Een kinder(jongens)boek bracht me het een en ander bij, Marco Kunst:
Gewist. Uitgave Querido, dit jaar - even meelezen met je volwassen
wordende kinderen of neefjes. De auteur (www.hetgevleugeldewoord.nl)
heeft Big Brother goed gelezen (Uit Orwell's 1984, weten we het nog?)
en schetst een quasi-gelukkige maatschappij binnen een ommuurde Stad.
Wie er per ongeluk uitgegooid wordt, in slaap gevallen na het laatste
metrostation bijvoorbeeld, wordt gewist, en verdwijnt uit de geheugens
van ouders en schoolvriendjes.. Dat soort avonturen buitengaats, onze
jonge held, Sig, krijgt er mee te maken De ontdekking van de vrijheid
is toch wel het belangrijkste, om te ontdekken. Hier komt zelfs Montesquieu
ter sprake, en all's well that ends well. Zo hoort het in de boeken,
zo hoort het in het leven. Klaarkomen met alles, je voorbereiden,
vragen blijven stellen, ondertussen je goede humeur bewaren /- kijk
eens aan, kom ik toch met de antwoorden op alle vragen. Maar ik ga
er dan ook van uit, dat alles, (Letterlijk Alles) zijn/haar eigen
diepere betekenis heeft, en dat het er maar om gaat die uit te vinden.
Planetaire betekenis bijvoorbeeld, wat scharrelen wij toch met zijn
allen vreemd op deze Aarde rond. Windkracht, zonlicht, energie voor
het oprapen. Ademhalen, eten (niet te veel), genieten, de geest laten
waaien..
En, even terug naar die Limburgse dwarsligger; al op pagina 14 van
Het geheim van Oss wordt mij iets duidelijker, wat mij tot
dusverre (mooi woord!) enigszins ontging: "Net als de rest van
Brabant en Limburg werd de streek ruim anderhalve eeuw - van 1630
tot 1795 - als 'generaliteitsland' min of meer gekoloniseerd. De katholieke
inwoners werden behandeld als tweederangsburgers, die hun geloof officiëel
niet mochten uitoefenen. De Hollanders probeerden de streek te calviniseren
door er protestantse predikanten, burgemeesters en politiemannen neer
te zetten."
Kom op, Simon, die andere werelden in, die van je zintuigen, vriendschappen
(soms ook van verre) en liefdes. Dat je nodig bent, vind je zelf,
dat je niet onmisbaar bent ook misschien; dat je er niet voor niets
bent weet je heel zeker, en ook tenslotte, dat er nog volop geleefd
kan worden, zelfs in de meest barre omstandigheden. Die hebben wij
als grensgebonden Nederlanders sinds de jaren veertig van de vorige
eeuw overigens niet meer gekend, behalve als televisiekijker, toerist
of direct betrokkene. We zullen het van de Vliegende Hollanders moeten
hebben, die wél begrepen hebben dat het devies nog altijd is
One Planet or None...
Waar stevenen we op af? Ik kan zelfs niet zeggen: Voor jou een vraag,
voor mij een weet, maar ik leg me even neer bij de conclusie dat ik
een onverbeterlijke optimist, d.w.z. positief ingestelde realist ben,
en blijf. Of niet soms? Genoeg voor vandaag: vanmiddag weer een aantal
mensen hoopvol aankijken, je weet toch dat je leeft, en hoe voelt
dat dan? Goed, toch? Simon V.
Donderdag 2 september 2004
Eerste
dag van de Grote Eleusische Mysterieën. Het plein bij de Grote
Kerk in Oss was gisteravond omgetoverd in een sfeervol openluchttheater
met 500 stoelen en een terras. Na volkstoneelspektakel in 1999, openluchtbioscoop
in 2000, cabaret in 2001, Gerard van Maasakkers en Harry Sacksioni
in 2002 en opera in 2003 was dit jaar gekozen voor het thema TAAL.
Er waren optredens van Alex Roeka, Joop Visser, uw Dichter des V.a.i.
en de rapper Ali B - de presentator was Ernesto ('de helft van het
cabaretduo Ernesto en Marcellino') die een geslaagde pastiche op Martin
Simek ten beste gaf, tussen de optredens door. Sprookjesachtige verlichting,
drie heilige dames van steen baadden in pastelkleuren blauw en groen.
('Op het plein wordt een bijzonder podium gebouwd waarin de kerk en
de beeldengroep het decor vormen. Het Vierde Beeld is een
initiatief van de SP en heeft tot doel jaarlijks een culturele activiteit
op het prachtige plein te organiseren.')
Bij het afscheid kreeg ik een pil van 480 pagina's aangereikt, ik
grapte een Ossobucco: Het geheim van Oss - Een geschiedenis van
de SP, geschreven door Kees Slager, in 2001 verschenen bij Atlas,
Amsterdam/Antwerpen. Bedankt Paul Peters, medespeler van het eerste
uur. Nauwelijks de tijd gehad meer te doen dan bladeren, foto's kijken,
inleiding en eerste hoofdstuk, bronnen en register doorsnuffelen.
Wat is het geheim, waardoor de Socialistische Partij in de woonplaats
van zijn voorzitter Jan Marijnissen (wiens beide grootvaders ook al
in de gemeenteraad van Oss zaten) 36 % van de kiezers trekt, alsmede
drie wethouders en een loco-burgemeester leveren kan? Meldt de uitgeverstekst
achterop terecht: 'Een onmisbaar handboek voor iedereen die actief
is in de lokale politiek.' ISBN 90-450-0563-8.
Ik nam nog kennis van de Recordpoging voor Guinness World Records™:
Het langste verhaal ooit! Knak je knokkels en schrijf mee!
De start van de recordpoging vindt woensdag 8 september om l5.00 uur
in Museum Jan Cunen aan de Molenstraat 65 in Oss plaats. Het record
is nu een boek met 14.156.074 tekens (letters en spaties) Als 38.000
mensen minimaal 5 zinnen schrijven is het record te breken. N.B. Niet-digitale
verhalen worden niet geaccepteerd, thema is de huidige tentoonstelling
'Het ging over cowboys...' - en het verhaal is te volgen vanaf 8 september
op www.brabantsdagblad.nl/langsteverhaal
en www.museumjancunen.nl.
Tot ziens, Oss. Mij wachten deze week nog drie optredens; dinsdag
volgende week - de eerste dinsdag van de maand - gaat weer de poëzieslag
van het seizoen 2004-2005 van start in Poetry Place Festina Lente
aan de Looiersgracht 40b, Zuid-Jordaan, Amsterdam - altijd feest voor
oog&oor!
Morgen, vrijdag om vijf uur de opening van de tentoonstelling Stadsgezichten,
100 portretten van Amsterdamse reilers&zeilers, gemaakt door 75
schilders in de KNSM-loods, op het KNSM-eiland: eindpunt lijn 10 tram.
Zaterdagmiddag eerst Babypop in Woerden (Park Bredius, Woerden.
Op kruipafstand van het station. Je wordt niet thuisgebracht), tussen
de namen van optredenden herken ik die van de dichters Diana Ozon
en Erik Jan Harmens.
Daarna ga ik met graagte naar Schiedam, waar in het Stedelijk Museum
(tijdelijk in de Korenbeurs aan de Lange Haven l45 ) de tentoonstelling
Parijs was mieters! Nederlandse fotografen in Parijs - 1945-1965 wordt
geopend (tot 12 december te bezichtigen). Het betreft foto's
van belangrijke Nederlandse fotografen, die in de jaren vijftig korte
of langere tijd in de Lichtstad werkten. Emmy Andriesse, Sem Presser,
Ad Windig, Fred Brommet, Kees Scherer, Cor Dekkinga, Hennry Riemens,
Paul Huf, Cas Oorthuys (Bonjour Paris, l95l), Nico Jesse (Vrouwen
van Pasrijs, 1954, Ed van der Elsken (Saint-Germain-des-Prés,
l956) en Johan van der Keuken (Paris mortel, l963). Ook daar graag
mijn zegje rond half vier.
Des avonds laat uit Oss teruggekeerd, uitstappen metrohalte Weesperplein
wilde ik Edith wijzen op een paar van de affiches die de schutting
rond een bouwplaats bedekken. Kersvers, stond er, een komend feest
bij Tommy's Toko, Prinsengracht 548, ook morgen, van 6 tot 10 p.m.
Vrouwenlippen, een oog en bloemblaadjes, welwel, wie komt er nu op
Kersvers - ik ben niet meer de enige; wie gaat er voor mij poolshoogte
nemen?! Ciao, tot gauw! Simon.
Woensdag 1 september 2004
Dag van
Krishna. Vijftien jaar geleden werden Edith Ringnalda en Simon Vinkenoog
door Amsterdams burgemeester Ed van Thijn in de Echt verbonden.
Terecht een zonnige dag; vanavond optreden in Oss tijdens een cultuurspektakel
Het Vierde Beeld op het plein bij de Grote Kerk, georganiseerd
door de Socialistische Partij.
Nee, ik kom niet in de partijpolitiek terecht, hoewel ik me niet kan
voorstellen dat ik ooit voor het CDA, VVD o.i.d. zou optreden - trouwens,
die denken in de verste verte niet aan mij. Waarom zouden ze ook?
Gelijk hebben is wat anders dan gelijk krijgen. Ik ben niet van het
rechthaberische front, dat voortdurend uitroept Ik Heb Altijd
Gelijk ! maar het is altijd interessant als je het achteraf
wel krijgt. Hier niet de plek om wat dan ook te verantwoorden of te
bewijzen - de wereld kraakt in haar voegen, en we kraken allen enigszins
mee. Vreemd, dat Freek de Jonge (daar heb je hem weer) doet alsof
de Liefde het laatste taboe is. Zelf wist ik ook nauwelijks waaraan
ik begon, toen ik me in mijn eigen schelp terugtrok en voorjaar 1964
begon het boek Liefde te schrijven op de Leidsekade 83, in
het huis van Tanja van der Geest en haar dochter Ingrid Valerius;
ik hoor nog het refrein van Ramses Shaffy's lied: Tanja, Tanja
van de Lucky Star.
Ach, het gelukkig gesternte weet heel wat en het ouder worden en je
niet oud voelen, hoewel de jaren lichamelijk gaan tellen is een interessante
opgave, waarbij het vanzelfsprekend een heuglijk feit is dat er nog
zoveel van je wordt verlangd, dat er nog werk aan de winkel is, al
ben je dan door het tijdschrift waaraan je drie decennia je aandacht
hebt besteed met emeritaat gestuurd.
Wel, ik ben nog niet van plan ergens mee op te houden, aan een sabbatical
periode voel ik me nog niet toe: Amsterdam is de meest interessante
werkplek om je in op te houden, zeker als je een vrouw hebt die 100%
achter je staat, met je meevoelt en je aanvoelt, die je liefde deelt
- hoewel we de tuin dit jaar schromelijk tekort hebben gedaan.Wie
doe je nog meer te kort, zonder het te weten? Het menselijk tekort,
la condition humaine - op welk terrein is die niet te toetsen aan
de volmaaktheid? Ter vervolmaking op aarde gezet, met de moed der
wanhoop, of wat minder tragisch gezegd: met de gevolgtrekking dat
er nog heel wat te doen is voordat wij ziektes als oorlog, honger
en armoede uit de wereld hebben geholpen. Dat het louter een kwestie
van communicatie is, het overbrengen van Kennis naar gebieden waar
onkunde heerst (binnen de knapste, harde koppen zelfs), het feit laat
zich niet logenstraffen - maar wat een klungelige feiten in de wereld
om rekening mee te houden! Zelf maar zo bewust mogelijk de wereld
binnenstappen en zeggen dat het Paradijs er is.
'De wereld swingt als de pest,
de rest
is gemompel van bedelaars.'
Dit dichterlijk credo - van de jonge Remco Campert - heeft een leven
lang dienst gedaan, zoals die andere uitingen van tijdgenoten in de
beginjaren van vijftig: reken maar dat het heel wat in gang heeft
gezet! Wij zullen nooit uitgesproken raken, en dat is maar goed ook,
want waarom zou je anders goed van de tongriem gesneden zijn? Op naar
andere aangelegenheden, genoeg gekersverst voor vandaag. Edith opent
het raam, frisse lucht stroomt naar binnen. En ik stroom mee. Simon
V.
Dinsdag 31 augustus 2004
Koninginnedag. Geboortedag van Rudolphus Agricola (1443-1485).
SCHANDE!
hoor en zie ik Hendrik Bonheur (in de day after-versie van 'Man
bijt hond'), directeur van een marionettentheater uitroepen over
de bezuinigingsplannen in de kunst- en cultuursector. De camera heeft
ons zojuist de virtuositeit van zijn hoofd-en-handenarbeid van dichtbij
laten zien, zijn vingervlugge bewegingen met beide handen, een stokje
waaraan vijf draadjes en daaronder de Moor uit Othello en een andere
Shakespeariaanse Koningin, prachtig gekleed - in een impromptu-optreden,
als een der vele protesten.
Schande, roept de man, tegenstrijdig: aan de ene kant gebruikt Den Haag
hem maar al te graag in het buitenland om zijn Kunst te laten zien,
aan de andere kant wordt ook hij gekort, evenals de andere kleinschalige
artistieke uitingen, die te klein zijn voor de mazen van het subsidienet.
Schande, met twee schaarbewegingen laat hij zijn protagonisten ineenstorten:
welk een metafoor opnieuw voor de zwalkende balkende kortzichtige hype-gevoelige
politici, die dit land mochten regeren van een bevolking die ook nog
nat achter de oren is. Varend langs Thorbecke, uitziend over de Reguliersgracht,
kijkend naar de huiveringwekkende liederen die sommige jongens van achttien
zingen op weg naar de felbegeerde Groene Baret ('ik wou iets van mijn
leven maken'), hoeveel doorgedraaid en mis: een havenmeester die voor
honderd miljoen een onvervalste corrupte handtekening zet, een eigen
parlementaire onderzoekskamer waarin van Alles gebeurt, waarna weer
Niets gebeurt - wat spring ik uit mijn vel en laat ik maar oppassen,
dat is niet goed voor je gezondheid - volgens Edith een onderwerp dat
in Kersvers niet thuishoort...
Waar blijven staatslieden met een Visie? Ik denk aan mensen van 'vroeger',
voor en achter de schermen en uit een tijd dat CRM inderdaad betekende:
Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk. Wat valt daar niet in samen!
Ik denk aan de dames Hedy d'Ancona, Marga Klompé en Irene Vorrink,
de heren Van der Leeuw, Van der Goes van Naters, Egas, Van der Staay,
Benno Premsela, Jan Kassies, Gerrit Borgers en ja, zelfs Elco Brinkman.
IJzer met handen kunnen breken, als er een Visie achter staat; zonder
Visie immers vergaan we met ons allen...
Wat een mooie film liet
laatste Zomergast Ayaan Hirsi Ali ons na haar indrukwekkende optreden
zien, een prachtig verhaal waar je als gefacineerd naar bleef kijken.
We hadden de anders onontbeerlijke VPRO-Gids er van tevoren niet op
nageslagen; wisten slechts welke spraakmakende gestalte tegenover Joost
Zwagerman zou komen te zitten - en tot op een uurtje geleden kwam ik
er zelfs niet toe op te slaan hoe de film heette. Welnu, wat velen gemist
zullen hebben (al keken 750 000 mensen) zal zaterdag aanstaande herhaald
worden. De film heet The gods must be crazy, een interessant,
antropologisch aandoend verhaal over Bosjesmannen (ooit door Laurens
Van der Post prachtig geboekstaafd) uit Botswana 1981. Soms dacht ik
in een andere film verzeild te zijn geraakt, maar op de een of andere
manier kwamen de bosjesmanverhalen, en die van de Zuid-Amerikaanse bandiet,
alsmede dat van de Chaplin-achtige mestonderzoeker tezamen in een boeiende
film met onvolprezen natuuropnamen, waarvoor de VVV van Botswana wel
middelen zal hebben verschaft.
Kortom, een crazy film waarvan de beelden je wel bijblijven. Even kijken
wat de Gids ervan zegt, bent u gewaarschuwd als u zaterdag wenst te
kijken, maar het heeft alles in zich om een cult- of campfilm te worden,
dus Be Prepared.
De film van Jamie Uys is volgens de scribent " in ongeveer alles
een onwaarschijnlijke film. Het land van herkomst is ongebruikelijk,
het script is raar, het geluid assynchroon, de hoofdacteur een wereldvreemde
Bosjesman; de beelden - soms versneld, vaak van kleurtextuur wisselend
- ogen amateuristisch als Vier Vuisten materiaal, de combinatie van
slapstick, avontuur, romantiek en sociaal-cultureel moralisme doet het
hoofd tollen. Het gekste is dat The gods must be crazy
een erg leuke film is, die de populairste buitenlandse film ooit werd
in de V.S. De Zuid-Afrikaanse scenarist/regisseur/cameraman/producent/editor
Uys laat zijn waarden-komedie aanvangen met een lange voice-over proloog,
die uitlegt over de dieren, de bosjesmensen en de blanken van Botswana
en een guerilla-klucht op de achtergrond. Met een Coca Cola-fles die
uit een vliegtuigje wordt gedropt, komt het echte verhaal op gang."
Ik ga de clou niet verklappen; er volgen nog 7 regels in de VPRO-gids
van deze week, pagina 33.
En vervolgens denk ik eraan smiddags eens een bioscoopje te pikken met
Edith, maar vandaag komt het er niet meer van. Kriterion notabene twee
blokken verder om de hoek! Prettige dag verder Every Body I Know (Peace
to the Others), je Simon V.
Maandag 30 augustus 2004
Charisteria.
Zelf kijk ik met groot genoegen terug op de Uitmarkt, d.w.z. dat gedeelte
waarover ik zelf even heer & meester was: de literaire rondvaartjes
van drie kwartier door de grachtengordel, vier keer om het uur op
zaterdag en zondag, een activiteit onder auspiciën van de 25
jaar bestaande Stichting De Amsterdamsche Boekenmarkt - voor welke
organisatie ik dit nu al achttien jaar met stijgend plezier doe: niets
leukers dan dat, varend door de grachten, het mooist denkbare decor
met altijd genoeg te zien om kijkplezier aan te beleven.
De volgende grote stad, die zijn/haar aanbod op cultureel gebied op
éen dag naar buiten brengt, is Rotterdam, met de R'uitmarkt,
zondag 5 september aanstaande. 'Op deze dag trapt Rotterdam officiëel
het nieuwe culturele seizoen af! Van 13.00 uur tot 19.00 uur kunt
u - helemaal gratis en voor niets - op en rond het Schouwburgplein
genieten van muziek, theater, musical, toneel, cabaret, dans, DJ's
en interviews met prominenten uit het culturele circuit. Ideeën
voor het nieuwe seizoen vindt u bij de vele stands op de informatiemarkt.
Ruim 50 optredens van o.a. fadozangeres Monica Triga, Karin Bloemen,
Ali B., diverse Rotterdamse gezelschappen, de Band krijgt Kinderen
en Idols-winnaar Boris.' website: www.decultureleaftrap.nl
De zaterdag daaraan voorafgaande opent New Skool Rotterdam (actueel,
hip, stads en van de 'nieuwe school') vanaf 14.00 uur tot de after
parties vanaf middernacht heur deuren in Rotown, Nighttown, CBK en
Off_Corso en Theater Lantaren/Venster./ Ook hier weer een informatieve
webstek: www.newskoolrotterdam.nl
Terug naar de mens, het individu, om wie het allemaal gaat. In de
Advertentiebijlage van het NRC Handelsblad, zestien pagina's aan de
opening van het culturele seizoen in Rotterdam gewijd, wordt Jules
Deelder door Iris van Erve in de spotlight gezet. Aanleiding is een
zestig minuten durende documentaire over de zestig jaar wordende aucteur,
waaraan door Matte Mourik, Yvette Benningshof en Erik Brus gewerkt
wordt, 'vanuit een serieuze literaire invalshoek'.
Op de vraag: Wat ben je nog van plan in de toekomst? geeft Deelder
een van zijn snedige antwoorden, die ik hier graag prijsgeef:
'Ik plan niets, denk nergens over na. Je komt niet tot inzicht door
denken,. Wat is dat: denken? Problemen, daar heb ik niets mee, problemen
zijn door mensenhersens gemaakt, je ken een hoop problemen verzinnen
maar in dezelfde hoop gevallen lost het zich vanzelf op. Ik ben nooit
ziek en ben nu al ouder dan ik ooit dacht te worden.
Overigens ben ik niet bang voor de dood. Ik denk dat het licht juist
aangaat en niet uit als je doodgaat. Het is beter er met nieuwsgierigheid
naar te kijken dan met angst. Ik denk dat de dood een overgang is
naar iets waar heel andere wetten gelden. Je kunt niet bang zijn voor
iets waar je je geen voorstelling van kunt maken. Ik ben religieus,
maar dat heeft niets te maken met georganiseerde religie. God is voor
mij het al, in alles, ook in dingen.
Ik wil nog veel dingen doen voordat ik doodga. Misschien heel vervelende
sonnetten schrijven. Ik ga voorwaarts met een ergerlijk optimisme.
Jennen met taalvaardigheid. Dat wekt wrevel op hier en daar en dat
stemt mij goed.'
Gevraagd naar de doorbraak, die voor hem kwam na zijn optreden tijdens
de 'legendarische manifestatie' Poëzie in Carré van
februari 1966: 'Ik had iets opgestuurd naar het literaire tijdschrift
Randstad en kreeg een uitnoidiging van redacteur Simon Vinkenoog
om poëzie voor te dragen in Carré. Nadat ik ja had gezegd
vroeg ik me godverdomme af wat ik aan het doen was, maar ik ging toch
maar. Dus daar stond ik naast onder anderen Roland Holst en Hans Verhagen.
Ik voelde me uiterst ongemakkelijk tot het puibliek moest lachen.
Toen wist ik dat het werkt als ik met mijn gedichten op het podium
sta.'
Dat het werkt, dat het van alles bewerkstelligt, dat het werkzaam
is, dat er altijd werk aan de winkel is , 'work can be fun, and men
can enjoy it' (D.H.Lawrence) en dat je er metterdaad steeds meer plezier
aan kunt beleven, al naar je meer jaren telt: het is een met velen
gedeelde ervaring. Nog heel wat te doen voordat het zo ver, zo dichtbij
is. Blessed be! Simon Vinkenoog; ondertussen:
'Mogen de winden zoet waaien!
Mogen de rivieren zoet vloeien!
Moge het gras zoet voor ons zijn!
Mogen de dagen en nachten vol geluk voor ons zijn!
Moge het stof der aarde ons vreugde verschaffen!
Mogen de bomen met zoete vruchten ons geluk geven!
Moge de zon ons zegenen met geluk!
Mogen alle wegen ons geluk brengen!
(Uit de Rig Veda).
Zondag 29 augustus 2004
Dag van
Johannes de Doper.
Lezen is een daad! Ik kon de rondvaartbootpassagiers dit jaar heel
wat nieuwe gedichten laten horen; sommigen waren immers al vaker (tot
10 x toe!) aan boord. Zo'n leuk uitje het voor mij is, zo is het ook
voor de € 5.- per persoon betalende medereizigers. Ze hoeven
niks te doen, alleen maar kijken en luisteren, kijken naar het langskomende
gebeuren te water: het gekrioel op de grachten zelf, waar het mooie
weer veel amateur-fietstaxitoeristen heeft wakkergeschud, en veel
plezierbootjes duidelijk laten merken eveneens aan de feestvreugde
te willen meedoen, op de grachten in de binnenstad, en niet alleen
op het Museumplein, Leidsebosje en Leidseplein.
Ik stel me voor dat toeristen die een dagje Amsterdam doen denken
dat het altijd zo is, een half miljoen mensen op de been,
overal muziek en de geuren van voedsel.
Oren en ogen de kost geven; wat speelt zich in die twee dagen niet
allemaal af; alsof zich in elke container een theatergroep verschuilt,
alsof een culturele vrijmarkt als deze van alles tot zich wil nemen
en naar buiten brengen, waar maar iets beweegt, iets resoneert. Ieder
op zoek naar zijn doelgroep Hoor het doelgeroep! Koop! Zie ! Lees!
Maak mee! Schrijf in! Los op! Win mee!.
Wie goed doet, goed ontmoet. Soms zijn die gemeenplaatsen zo versleten,
dat het verwondering wekt als blijkt dat ze wel degelijk in de praktijk
kunnen worden gebracht. Ik ben geen coach, consultant, counsellor,
mediator, manager - ik ben mijn eigen bedrijfsvoerder, mijn know-how
is mijn kapitaal, de Nederlandse taal een uitermate geschikt medium
om gedachten en ideeën in onder te brengen, en het apparaat waarop
ik deze gedachten neervlei altijd een happy landing. Tat Tvam
Asi: Gij Zijt Al Dat! De gij-vorm heeft nog enige tijd geheerst
in de nederlandse dichtkunst; toen ik als jong dichter onder invloed
van Gerrit Achterberg schreef, trachtte ik mij altijd iemand voor
te stellen, die als zodanig kon worden aangesproken.
Als in deze tijd een jonge dichter bezig is, zoekt hij geestverwanten
om zich te laten horen; talloze dichters hebben op die manier hun
entree in de dichtkunst gemaakt, zonder dat tot een groter publiek
hun eigen-beheer-uitgaafjes doordrongen. Heden ten dage hebben jonge
dichters allemaal een website, waarop zij hun speellijsten noteren,
hun bio-en bibliografische gegevens verstrekken, en wat dies meer
zij.
Als aankomend dichter, zal ik het maar noemen, van de jaren kort na
de Tweede Wereldoorlog, was het zaak je gedichten gepubliceerd te
krijgen in een der talloze literaire blaadjes die al dan niet uit
het verzet te voorschijn waren gekomen: de Bezige Bij is daar het
meest welsprekende voorbeeld van. Proloog, Columbus, Ad Interim, Criterium,
Tirade, later Libertinage - drie delen van Piet Calis hierover vormen
aantrekkelijk leesvoer. Ik ontmoette Nico Verhoeven (die in de gij-vorm
sprak en schreef, als Brabander) en Ferdinand Langen, wiens romantisch-wrede
verhalen veel te zeggen hadden, of te vermoeden: de wijze glimlach
van een Chinees. Avondjes bij de gezusters Frielink, soms opduikende
in de petite histoire van dat wat er even was.
Zo kan ik al gidsende wijzen op het mooie kasteeltje aan de rand van
de Beulingsloot waar Gysele Waterschoot van der Gracht tijdens die
oorlogsjaren antifascistische Duitse onderduikers herbergde. En nog
geen kilometer verder staan als gebruikelijk rijen voor het Anne Frankhuis,
en we zijn de hoek al weer om, langs Book Traffic, langs mijn lagere
school, tot ziens Theo Thijssen en Multatuli, wie van ons heeft het
kleinste museumpje in Amsterdam? En als jong dichter van destijds
moest je maar uitvinden of mensen thuis waren (niemand had telefoon)
en of ze wel geïnteresseerd waren in jou en je gedichten.
Herinneringen, ideeën, loskomende opdwarrelende woorden, als
het ademhalen dat ik nu beoefen om deze gedachtensprong door het tijdruimtecontinuüm
van het magisch Centrum Amsterdam ten einde te brengen, dus gewoon
een punt maar.
Etc. Semantische toevoeging, uit de school van Korzybski. Ons wachten
vier heerlijke tochtjes door grachtengordeldierenwater, het mooiste
decor voor betekenisvolle wereldpoëzie. Ik beoefen mijn stiel
- ik streel de zinnen van de minnen. Pas op: de Hoorn des Overvloeds
raakt nooit leeg! Graaf diep, ook Gij. Namens het World Sensorium,
niet de woordvoerder, Simon Vinkenoog.
Zaterdag 28 augustus 2004
Geboortedag
Johann Wolfgang Goethe, 1749-1832.
'Wittgenstein's opening sentence, "The world is everything which
is the case," serves as a beginning.' Gary Goldschneider &
Joost Elffers, The Secret Language of Birthdays, August Twenty-Eighth:
The Day of Language.
De Terugkeer
van Leesbaar Nederland. Gefascineerd lees ik in het programma van
poëzietheater Perdu (Kloveniersburgwal 86, Amsterdam, 020-4220542,
http://www.perdu.nl)
wat het Publiek aldaar donderdag 9 en vrijdag 10 september - tijdstip
niet gegeven - te wachten staat: 'Leesbaar Nederland, het audiovisueel-literair
ensemble uit Amsterdam, keert dit najaar terug in Perdu. Na zich in
vorige jaren te hebben vergrepen aan allerhande vormen warzin waarin
sprake was van literaire liposuctie, grijze clowns en een
dolgedraaide Associatieman, is het collectief opnieuw rijp
voor lichaamsgebonden performances, eigenhandig geknoopte klanktapijten
en bevrijdende beeldstorm. Wat zoiets betekent als het zoeken naar
nieuwe vormen van binaire geestverruiming, easy poetry en
cinéma brut moderne. Maar zeker is dat niet.' Het collectief
bestaat uit Dick Tuinder, Saskia Rinsma, PJ Roggeband, Paul Kempers
& Wim Conradi.
De poëzieboekhandel is geopend van dinsdag tot en met vrijdag
van 13.00 - l8.00 en zaterdag van l3.00 tot l7.00. 'In onze winkel
vindt u naast een goed geassorteerde poëziecollectie, uitgaven
van kleine uitgeverijen, een ruim aanbod van literaire tijdschriften,
studies over poëzie, een klein antiquariaat en diverse poëziecuriosa
zoals T-shirts, kaarten, affiches en kussenslopen.'
Op vrijdag
3 september om 17.00 uur wordt de tentoonstelling Stadsgezichten
in Bagagehal Loods 6, KNSM-laan 143, Amsterdam feestelijk geopend.
Een honderdtal Amsterdammers ('die een bijdrage leveren aan het reilen
en zeilen van de stad') werden geportretteerd door 75 kunstenaars
en t/m 19 september geëxposeerd (ma/vr 10-17u, zazo ll-l7u).
De opening zal worden verricht door een bekend Stadsgezicht. Simon
Vinkenoog draagt een gelegenheidsstadsgedicht voor.
De KNSM-laan is vanaf Amsterdam CS bereikbaar met bus 32 en 59 en
tramlijn 10 heeft er zijn eindhalte (Azartplein). Info SAK (Samenwerkende
Amsterdamse Kunstenaarsverenigingen), 020-4203154 (Jan Verhoeven),
en e-mail: info@s-a-k.nl
Twintig postbodes uit rayon Amsterdam organiseren in het weekend 3/5 september een kunstmanifestatie. Naast een expositie wordt er live muziek en kunst gemaakt. 3 sept.l9u30-24u feestelijke opening. 4 sept. l0-24 u kunst/muziek jamsessies en 5 sept. l0-17u afsluiting. De opbrengst gaat naar het World Food Program; de manifestatie vindt plaats in De Vrijplaats aan de Sarphatistraat 143, Amsterdam, naast de Albert Heyn en het Hogefietsenkraakpand.
Betondorp bestaat tachtig jaar. Karel en Gerard van het Reve werden er in l921 en 1923 geboren. Stadsdeel Oost/Watergraafsmeer nodigt u uit voor de onthulling van het kunstwerk Rue des Rêves van Steffen Maas, als eerbetoon aan de gebroeders Van het Reve. U bent welkom op 5 september bij de bibliotheek Betondorp op de Brink 45. Om 16.00 uur leest stadsdeelvoorzitter Martin Verbeet voor uit werken van beide broers. Onder begeleiding van Kunst op Stelten lopen we naar de Ploegstraat. Daar onthult Antoinette Tanja, portefeuillehouder Kunst en Cultuur, het kunstwerk. Deze onthuilling staat aan de vooravond van het festival De Rode Loper, dat op 10, 11 en 12 september in stadsdeel Oost/Watergraafsmeer gehouden wordt.
Wordt vervolgd. Prettig weekend toegewenst. Simon Vinkenoog, early in the morning...
Vrijdag 27 augustus 2004
Dag van Iamblichus, Neoplatonist (255-330 A.D.)
Monologue
intérieur, stream of consciousness. Er moet natuurlijk wel
wat te ontdekken of te vinden zijn; het is nog niet volledig tot op
het bot uitgebeend, geschraapt. Wat blijft er hangen van de droom,
het boek dat je aan het lezen bent, de afspraken die je maakt, de
reizen achter de rug en de dag die voor je ligt? Op een gegeven moment
vraag je je niet meer af, hoe en waarom, zie je jezelf voor een bepaalde
taak gesteld waarvan de afloop nooit zeker is. De Olympische Spelen
in Flevoland in het jaar 2020 - zou ik die nog meemaken? Moet ik eerst
de gezegende leeftijd van 92 bereiken; of ik dan nog zo driftkikkerig
op dit toetsenbord tekeer kan gaan als nu het geval is...
Wellicht kunnen we dan telepathisch met elkaar overweg: ga ik er smorgens
een halfuurtje voor zitten en verzend de boodschap, of het ideetje,
of de overweging die ik dan heb, uit naar iedereen die op mijn golflengte
zit. Oja, wordt dan gezegd, die oude Vink speelt ook nog altijd zijn
melodietje mee. Welke uitvindingen nog te doen, wat zelf te ontdekken,
wat anderen te laten ontdekken? Cocaboeren-barons-warlords in Columbia
hebben gentechnische betere planten gemaakt, hoger in elk geval en
immuun voor gif. Zozo, iedereen aan het snorten? Ik ben er ooit, langer
dan twintig jaar geleden van afgestapt, valse moed, idiote megalomanie,
denken alles aan te kunnen, kil en eenzaam, niets van de psychedelische,
overweldigende gevoelens van mens-zijn, weten wat je te doen staat,
intuïtief de juiste beslissingen nemen...
Op een gegeven ogenblik , daar heb je hem weer, valt er niets meer
te beslissen of te overwegen, go with the flow-blow-glow, het onbekende
binnen.
Hopen het onbekende, 'niets' naderbij te brengen, angsten te overwinnen,
twijfels uit de weg ruimen, recht op je doel af ("Tue das
Nächstliegende!" gaf de immer parate Goethe als raad),
en als er geen doel is, dan maak je er een. Zomaar voor je uit aan
niets denken bijvoorbeeld, uit het raam staren, naar de regen kijken,
rustig kopje koffie, Robbie op bezoek - we gaan over extensies van
deze webstek praten, nog zoveel in te richten en te verrichten. Leuk
speelgoed erbij geklregen, dankje goede gevers, vrienden die me op
deze manier leren kennen, wie zijn jullie, laat van je horen, laat
naar je kijken. Het middelpunt van het universum zijn en weten hoe
alles inderdaad met al het andere samenhangt. Volkomen onafhankelijk
volkomen onderling afhankelijk. Totally independent, totally interdependent.
De vlinderslag, de snoekduik, de vrije val.
Mooi weekeinde voor de boeg, schuitje varen, steiger bij Lido zaterdag
en zondag half twee, half drie, half vier en half vijf - en op de
markt zelf zondag signeren tussen half twaalf en kwart over twaalf.
Hand schudden van Anton Scheepstra, uitgeverij Passage, Groningen,
die mij de laatste jaren zeer welgezind is; ik hoop op een herdruk
van Goede raad is vuur, een paar puntjes op de i zetten.
Het is nog maar tot weinig mensen doorgedrongen (nauwelijks aandacht
in de literaire
pers; bedolven onder de heisa rond het Vaderschap des Dichtersland)
dat deze uitgave voor mij minstens zo belangrijk is als ooit het samenstellen
van de bloemlezing Atonaal in 1951 - het zijn dit keer, anders
dan bij Atonaal, dichters uit andere talen en cultuurgebieden, door
mij in de loop der jaren verzameld vanwege hun intensiteit en doelgerichtheid.
Zeg, ik heb gezegd, voor vandaag. Gegroet, houd moed: alles sal reg
kom, Simon!
Donderdag 26 augustus 2004
Dag van
Horus.
"Kunst in Nederland is aansluiting kwijt" kapittelt de vijfkolomskop
boven de vouw op de voorpagina van de Volkskrant van vanochtend. O,
wat is Nederland nu in Rap & Ruhr! Op zes koloms van de voorpagina
van het Voorkant-katern (pagina 13) stiefelt een opgewekte Bart FM
Droog over een Groningse spoorwegbrug, terwijl onderaan de pagina
een ietwat melancholische Jan Eijkelboom aan het water staat, waar
in Dordrecht de rivieren de Noord, de Oude Maas en de Nieuwe Merwede
samenkomen en waar een spreuk van hem in de kademuur is uitgehakt:
Wat blijft komt nooit terug.
'Wat er staat, klopt nog steeds: de jeugd in mij blijft, maar
toch is het ook weg. Deze spreuk, dit gevoel ook, moet een spreekwoord
zijn voor iedereen, en geldend zijn voor iedereen. Ik ben onbelangrijk,
dat wil ik maar zeggen, ook al lijk ik als dichter en stadsdichter
nu heel wat.' De stadsdichter van Groningen, de 38-jarige Droog, en
de Dordrechtse Eijkelboom (78) worden geïnterviewd over hun 'status'
in een artikel van John Schoorl: Poëtisch ambassadeur. Schoorl
noteert: 'Inmiddels lijkt iedere stad in razend tempo op zoek te zijn
naar de eigen Bart FM Droog of Jan Eijkelboom, want ze hebben nu al
collega's rondlopen in Middelburg, Gouda, Tilburg, Haarlem, Alkmaar,
Vlaardingen en Den Helder. Daarnaast zijn er nogal wat plaatsen zoals
Eindhoven, Venlo, Breda, Spijkenisse en Sneek, waar stadsdichters
onder die titel opereren, ook al zijn ze niet officiëel door
het gemeentebestuur aangewezen. Ook verderop in het Nederlands taalgebied
terrein: Antwerpen, Gent en Brussel zijn al overstag.' Opvallend,
voegt hij hier aan toe, is dat de vier grote steden ontbreken, ook
al noemt hij voor Rotterdam Manuel Kneepkens en Jules Deelder, voor
Den Haag Daan de Ligt en Ingmar Heytze voor Utrecht, maar de laatsten
willen absoluut niet door het stadsbestuur worden aangewezen: zij
vrezen voor hun dichterlijke vrijheid. Interessant artikel, ieder
verder zelf lezen. Mag ik er hier aan toevoegen dat ik zelf 5 juni
1999 door het Woerkums Literair Café benoemd ben tot stadsdichter
van Woudrichem voor het leven. In die hoedanigheid is op 17 mei 2003
de hier volgende tekst van mij op een kademuur aangebracht, naast
een gedicht van Tollens:
Het
water dat oorlog en vrede overleeft,
van het begin tot aan het einde der tijden,
heeft geen weet van wat mensen beweegt:
hun licht in het duister doen schijnen.
Bij de
post een doctoraalscriptie Happenings in Nederland van Catrien
Schreuder; zij kwam mij 22 maart dit jaar opzoeken, na bij Harry Ruhé
een brief uit 1978 te hebben ingezien. (Doctoraalscriptie Kunstgeschiedenis,
Universiteit Utrecht, specialisatie: beeldende kunst, begeleider dr.J.A.Martis,
studentnummer 9727132, Utrecht, augustus 2004, 82 blz.).
Ik ben benieuwd en zal er onmiddellijk in gaan lezen. In de bibliografie
zie ik mijn boek Vogelvrij uit 1967 vermeld, diverse artikelen
uit Randstad en de voortreffelijke catalogus die Wim Beeren
samenstelde voor de Boymans van Beuningen-tentoonstelling Actie,
werkelijkheid en fictie in de kunst van de jaren '60 in Nederland,
1979. Dus dat zit wel snor; altijd interessant te lezen hoe teruggekeken
wordt naar gebeurtenissen waar je zelf bij was. Over mijn post wil
ik een dezer dagen meer kwijt - reken maar dat ik nog een leven lang
verhalen te vertellen heb, uit de oude en nieuwe doos.
De pot op met de kunst in Nederland, die de aansluiting kwijt zou
zijn - gesprekstof voor ouden van dagen! Gegroet, Simon V. Drie gedichten
zijn gisteren toegevoegd aan de serie DdV a.i.-gedichten; andere volgen,
Deo de Deo.
Woensdag 25 augustus 2004
Dag van Isis, Divine Life, the Great Mother. Lees ik. En tevens Hemon de la Fosse of Abbeville, martyr of the Ancient Wisdom, d.l503 A.D. de sterfddag van een mij onbekende martelaar, dus. Zegt mij de Festival Calendar, al decennia in mijn bezit.
Opeens
ging Nina Hagen voor mij zingen, vannacht - opeens was ik terug bij
de Marlene Dietrich, de Lotte Lenya van vroeger; dat ze dit ook kon,
het mooie vreemde schepsel, een lief mens dat ik van dichtbij heb
mogen ontmoeten. In de film Cha-Cha-Cha van Herbert Curiël
over Herman Brood mocht ik hem in het kerkje van Ruigoord als bisschop
van de Universal Life Church in de echt verbinden met Nina. Ik had
al ja gezegd, toen me dat door de regisseur, hé oude vriend
laat 's van je horen! gevraagd werd, toen ik besefte dat ik absoluut
niet wist welke woorden de rigueur waren bij zo'n ceremoniële
vertoning, dus ik maakte er zo'n beetje een eigen galm van: Neemt
gij, Nina etc.., want Herbert had me geen papiertje met tekst in handen
gegeven. Ik wist ook nauwelijks te reageren toen ze mij met haar zoetgevooisde
stemmetje vroeg: Und komm ich dann mit dem Hermann im Siebenten Himmel?
Ja, daar had ik zo gauw geen antwoord op; hij zit daar waarschijnlijk
nu te wachten op iedereen anders, aan het einde van hun vrije val.
Ach, wat een mooie metafoor; toen ik op een gegeven ogenblik in de
watertaxi van Lowlands over het parachutespringen begon, dat ik in
1963 en 1964 enige tijd beoefend heb - dertien sprongen, eerst in
Lille en daarna van het vliegveldje Hilversum - en de gewaarwording
geen grond meer onder je voeten te hebben, draaide de bestuurder van
het bootje zich om en deelde mee 86 sprongen te hebben gemaakt, waardoor
ik kon wijzen op de verslaving aan deze Kick. De gewaarwording zelf,
die van de vrije val, al is het dan maar voor enkele seconden totdat
de parachute zich opent, is er een die je even volkomen los van al
het andere maakt: iedereen aan te raden dus in dit proces van onthechting,
dat het leven nu eenmaal ook inhoudt.
Trek de metafoor door vanaf het moment dat je met een schreeeuw uit
de baarmoeder te voorschijn komt, je in het ongewisse leven stort,
om aan het einde weer op zachte bodem te landen, waar dan ook, opnieuw
een barende schoot, een tussenperiode tussen incarnatie en reincarnatie,
ach niet te weten waar je terechtkomt en het toch weten te aanvaarden.
The Cloud of Unknowing.
Nina Hagen zong, en vervolgens ging ik op bezoek bij Attila the Stockbroker,
nooit van gehoord, toch maar even aanklikken, kwam ik het refrein
van een lied tegen, dat - hoe synchroon situationnistisch -(stokpaardjes
in mijn woordenschat) als volgt luidde:
They're gonna take me to Guantano Bay
As an enemy of the U S A
They don't believe a word I say...
Lees zelf verder; Belfast-activist-zanger-schrijver. Een politiek
statement, solidariteit met het volk van Irak, voorjaar 2003, onleesbaar
lang, moet je echt voor gaan zitten, ondertekend Peace, Justice, Socialism.
Ik was terecht gekomen op de webstek van een andere lieve vriendin:
www.diana-ozon.nl,
"In 2004 = Ozon 20 jaar gecomputeriseerd. C.64, Atari ST, XT,
386, 586, typmachine! Regelmatig vernieuwde website met achtergronden,
artikelen, agenda etc."
Als er ooit van een poëzie-album sprake is geweest, en dat bedoel
ik in complimenterende zin, dan is het wel de hare. De Prinses zelf
met jeugd-, optreed-, kunst- en recente foto's, altijd lachend bezig
bazinnetje dat een schat van gegevens over zichzelf (bio,biblio,boekingen,
op school) en anderen in de poëziescene en deszelver wijde Umwelt
heeft verzameld. Zoeken, Doe Het! De lijst links op deze webstek (aan
de rechterkant) is als een voorbijschietende scroll, niet aan tellen
toegekomen vond ik Nina als 27ste van onderen, toen kwam ik bij Atilla
terecht, bezocht nog even Aja Waalwijk (de vondst van de voordeur
van Wittenstraat 100!) en legde mij te rusten.
En toen kwam deze dag; over drie kwartier een afspraak. Doe wel, kijk
af en toe eens om, doe iemand de groeten van me en tot ziens, horens
of lezens. SV
Dinsdag 24 augustus 2004
Me onder
de douche geschoren; voor mij minstens zo belangrijk als de malversaties
bij de LPF - er is iets voor te zeggen om mensen die een functie ambiëren
van enig belang vooraf te screenen op houdbaarheid, psychologisch
en psychiatrisch. I.Q.-tests zouden ook niet misstaan.
Ik ben nooit van plan geweest met de zojuist gelezen ochtendkrant
naast me (in mijn geval de Volkskrant) commentaar te gaan geven op
het dagelijks gebeuren, noch wil ik die krant of mijn omgeving afspeuren
om Iets te Schrijven te Hebben.
Toch moet het ergens vandaan komen; ik vind mijn eigen actualiteit
voldoende en heb altijd als een Ich-Erzähler (ja, zo heet het
heus) de werkelijkheid, zoals ik die beleef, naar buiten gebracht.
Ik heb geen targets, vergaderingen zijn aan mij niet besteed, ik voer
gesprekken te over - en op dit moment ben ik uiteraard gespitst op
het bezoek aan de tandarts over een uur en wij dienen ook Ab Kooij
op te zoeken om met hem te beraadslagen over de route, die de boot
tijdens de Uitmarkt aanstaand weekend zal nemen: als gebruikelijk
houd ik dan ook dit Jubileumjaar van de 25 jaar bestaande Amsterdamsche
Boekenmarkt literaire rondvaarten. Zaterdag en zondag zal om l3.30,
14.30, 15.30 en 16.30 vanaf de aanlegsteiger van het Casino (v/h Lido),
bij de brug naar het Max Euweplein. Kaarten à € 5 per
persoon bij de kraam van de Stichting De Amsterdamsche Boekenmarkt
(12), gelegen aan het Leidsebosje.
Ja, lezen is een daad (de laatste regel van een gedicht dat ik voor
het vouwblad met vermelde activiteiten, deelnemende uitgevers, signerende
auteurs heb geschreven).
Zelf ben ik via mijn dertienjarig neefje Bozar terecht gekomen in
een zeer spannend science fiction boek: Gewist van de mij
onbekende auteur Marco Kunst, Em.Querido, 2004. Verwezen wordt naar
www.hetgevleugeldewoord.nl,
waar ik nog niet op bezoek ben geweest. Ik ben gevorderd tot pagina
122 van de 373, verheug me op de rest.
En dan ben ik inderdaad aan het opruimen-afleggen begonnen: wat overblijft
aan papier van optredens en opdrachten, correspondenties, kranteknipsels
(veel DdV a.i.-interviews uiteraard) en wat al niet meer op je weg
komt. Maar dat is eigenlijk inside-information, die er verder niets
toe doet. En ik ben er ook aan toe de verschillende links (links en
rechts) aan te vullen; de uitzending van Andere Tijden, het
televisieprogramma dat aan het gedoogbeleid gewijd was, vorige week
notabene twee keer herhaald, is door Rob Vlasman al geplaatst onder
Go with the Blow. Kijk- en leesplezier; ik hoop ook dat de
geïnteresseerde bezoeker van deze Webstek de uitzending van NOVA
weet op te halen, gewijd aan deze aangelegenheid. Ik groet jelui;
gisteren had ik 111 bezoekers - voor mijn idee heel veel. En naar
aanleiding van wat ik hier vorige week donderdag over Freek de Jonge
schreef, kreeg ik zondag antwoord van hem - zie Guesthouse.
Op stap nu, prettige dag toegewenst. Simon V.
Maandag 23 augustus 2004
Goedenmorgen,
nieuwe week! Eens iets heel anders: ik haal het septembernummer van
Share Nederland uit de recyclingfähige polyethyleen-envelop
(altijd de vraag: weggooien of bewaren?) en lees op de omslag: Het
pad vooruit door de Meester -, Bush' conservatisme van 'verschroeide
aarde' wordt mogelijk zijn einde door Mark Sommer, Maitreya's prioriteiten:
Afrika 'moet schuldbetaling weigeren', Interview met Swami Nirliptananda
door Felicity Eliot, en Een simpel plan om de wereld te redden door
Jeffrey Sachs. Dat is heel wat voor 40 pagina's op 14 x 21 cm à
€ 2.75.
Op de omslag van deze maanduitgave ook een afbeelding, de reproductie
van een (abstract) schilderij van Benjamin Creme uit 1966, Soul
Infusion (Bezieling) uit 1966. De Britse esotericus en kunstschilder
Benjamin Creme, hoofdredacteur van het Engelstalige maandblad Share
International verspreidt sinds 1975 informatie over de Wereldleraar,
Maitreya; de Nederlandse uitgave is een beknopte editie daarvan.
Zoals gebruikelijk wordt in elk nummer een korte uitleg gegeven van
Het werk van de Wereldleraar, die als volgt aanvangt: "In alle
grote religies bestaat het idee van verdere openbaring door een toekomstig
leraar. Christenen hopen op de terugkeer van de Christus, de boeddhisten
zien uit naar de komst van de volgende Boeddha, de moslims naar de
Imam Mahdi, de hindoes naar Krishna en de joden naar de Messias. Studenten
in de esoterische traditie weten dat dit allemaal namen zijn voor
één en hetzelfde individu: Maitreya, de Wereldleraar,
het hoofd van de Geestelijke Hiërarchie van Meesters, en ze verwachten
nu Zijn wederkomst."
In 1977 had ik schriftelijk contact met Creme, in 1978 bezocht ik
een lezing van hem in Londen en Amsterdam, en publiceerde in het 72ste
nummer van Bres een artikel 'Benjamin Creme en de Christus-Maitreya'.
Hij had mij geschreven: "Zoals u gezien zult hebben, zijn
mijn lezingen voornamelijk gebaseerd op de leer van A.A.Bailey, waaraan
ik verdere informatie over het plan kan toevoegen, nu en in de onmiddellijke
toekomst. Deze verkrijg ik telepathisch van een der Oudere Leden van
de Hiërarchie. Volgens mijn informatie zal de Christus, Maitreya,
dit jaar te voorschijn treden, over enkele maanden, maar Hij zal slechts
geleidelijk bekend worden voor wat Hij is. De vijf Meesters - die
in New York, Londen, Genève, Darjeeling en Tokio - zijn al
sinds vorig jaar Kerstmis in positie, en de stimulering van de groepen
gaat voort."
Deze boodschap, alsmede de meer dan 140 boodschappen van Maitreya
de Christus (in boekvorm verschenen) sindsdien verschenen, wordt door
Creme nog altijd over de gehele wereld doorgegeven; onvermoeibaar
reist hij de wereld door en doet daarbij ook regelmatig Nederland
aan. Tot de 'wapenfeiten' van Maitreya worden onder meer gerekend
de voorspelling (in 1988) dat Nelson Mandela zou worden vrijgelaten,
dat Thatcher zou aftreden, dat de stem van het volk in Oopst-Europa
zou worden gehoord, tevens een aantal aardbevingen, gebedsgenezingen
van Aids en, ook al sinds 1988, kondigt hij een belangrijke ontwikkeling
aan, in de nabije toekomst te verwachten: een internationale beurskrach,
te beginnen in Japan.
Wie zei daar, dat esoterie navelstaren is, een zich afkeren van de
buitenwereld, een desinteresse voor de maatschappij? Vaak wordt vergeten
dat de moderne esoterie, die meer dan honderd jaar geleden via de
Theosofie, onder de bezielende leiding van Madame Blavatsky naar buiten
kwam, in politiek opzicht vooruitstrevend was en een einde wilde maken
aan koloniale samenlevingen. De idealen van de Franse Revolutie ("Verlichting")
te weten Vrijheid, Gelijkheid, Broederschap zouden ook naderhand beoogd
en verwerkelijkt worden via de Antroposofie van Rudolf Steiner. Wat
New Age genoemd werd, was en is in feite een herleving van
eeuwenoude occulte inzichten, niets nieuws aan, maar wel behorende
tot een culturele onderstroom die langzaamaan naar boven kwam, ook
als underground en tegencultuur. Niet te vergeten ook dat elke (wereld)
religie ooit een secte was, die kon uitgroeien, met priesters en onhoudbare
dogma's - heel wat ketterse godzoekers zijn in de monotheistische
religies met de dood bestraft. En, helaas, duren die godsdienstoorlogen
niet nog altijd voort?
Terug naar Share. Pagina 3 van dit septembernummer, ik til een paragraaf
uit Het pad vooruit, door de meester, - via Benjamin Creme:
"Veel van wat tegenwoordig belangrijk lijkt, zal verdwijnen en
vervangen worden door eenvoudiger en natuurlijker manieren van leven
en verhoudingen. Het is gedaan, daar kun je van op aan, met de godslastering
van miljoenen die nodeloos sterven door gebrek temidden van overweldigende
overvloed. Het is gedaan, ook, met de onverdraagzaamheid die de menselijke
geest tegenwoordig misvormt. Het is gedaan, voor altijd, met de drang
om de hulpbronnen en het grondgebied van kleinere en zwakkere landen
te overheersen, te onderwerpen en uit te buiten. In plaats daarvan
zal een nieuw realisme groeien, een begrip van onderlinge verbondenheid
van alle mensen en hun wederzijdse rechten en plichten. Mensen en
landen zullen trachten te leven naar de regel der wet en de vereisten
voor vrede en veiligheid voor alle mensen."
Tot de Tekenen van de tijd worden onder meer gerekend een Complex
patroon van lichtcirkels op een gebouw in Duitsland; interessant zijn
altijd de schrijvende lezers, die om commentaar vragen en de Vragen
en Antwoorden-rubriek. De gevangen Saddam Hoessein zou een dubbelganger
zijn, en de bomaanslag op de trein in Madrid was het werk van een
radicale splintergroep van de ETA. Zet alles maar op losse schroeven
en vraag eens een proefnummer aan: Share, postbus 41877, 1009 DB Amsterdam,
het informatiecentrum aan de Linnaeusparkweg 127 in Amsterdam is dagelijks
geopend van l0 tot l4uur, zaterdags van 10 tot 13 uur. In België
info potbus 50, 1060 Saint Gilles 2, en uiteraard op internet: http://www.sharenl.org
Dat was dus weer heel wat, nu boodschappen doen, weekeindbijlagen
lezen, opruimen, opruimen, afleggen - de dag de week de tijd tegemoet
en IN!! Gegroet, Simon V.
Zondag 22 augustus 2004
Gelovig,
zijn vrouw heet Bregje en ik zie hem nu op de televisie tijdens Lowlands
Paradise bezig Ali B. te zijn, ongetwijfeld (met Def P.) de meest
aandachttrekkende en -wekkende rapper van Nederland, wat de Lage Landen,
wat? De vreemdeling in Babylon, de verloren zonen uit het Universum
elkaar treffende binnen deze Tijdelijke Autonome Zone. Gisteren schudden
wij elkaar hartelijk de hand, wij hadden ons eerder backstage bij
een t.v.-programma getroffen. En terwijl hij een handtekening op een
foto zette voor Kader Abdollah's veertienjarige dochter, die weg van
hem is, zag ik opnieuw die verbroedering teweeggebracht door een van
de belanghrijkste gevoelens die de mens aan boord heeft: het feestvieren.
Feest, omdat je er bent. Feest om te zien hoe de anderen (in deze
Oase in de woestijn) er uitzien. En terwijl onze Nederlands-Iraanse
dichter uit een dichtersgeslacht veronderstelde een plaatselijk optreden
te hebben (vermeldde het SSS-contract niet Biddinghuizen als locatie?)
kwam hij, in gezelschap van een Zuid-Afrikaanse dichteres terecht
op een feestvierend feest van zo'n vijftigduizend mensen, in een drie
dagen bestaande Gemeenschap.
Ach, ach, ach, de tranen, de ontroering, de verwondering, de aandacht,
de liefde, het waarnemen van en toezien hoe - 'met de waarheid niets
aan de hand. Niets dan goed van de liefde. Alles onvoorstelbaar waar.
Vereenzelvig je met alles maar. Ga maar 's even een keertje dood,
even maar.' De laatste regels las ik gisterenavond voor in die mooie,
groter dan mogelijk geachte Juliet-tent - 1000 man/vrouw? - tijdens
een uur Writers Block, vijf pennevoerders ieder hun tien minuten,
samen met Kader Abdollah en Bart Chabot (niet zo vloeken voor niets,
lieve jongen, op televisie) - de twee anderen laat ik hier liever
ongenoemd.
De geciteerde regels uit het gedicht 'No more secondhand god'
uit de dichtbundel Mij best, gedichten 1971-1975 (De Bezige
Bij, 1976) waarin als motto staat, een van de betekenisvolle invocaties
uit Nikos Kazantzakis' onvolprezen Ascese Salvatores Dei,
in de vertaling van Olivier Boelen, ook bij de Bezige Bij, 1973, als
deel 18 van de Kwintessens-reeks, waarover ik hier ooit nog
wil komen vertellen:
"Open je ogen! schreeuwt God. Ik wil zien! Spits de oren! ik
wil horen! Loop voorop! je bent mijn hoofd!"
Op naar
Buitenzorg: bezigheden elders verhinderden ons mee te doen aan de
Bloemen-, Groente- en Fruit-tentoonstelling - wij zijn uiteraard wel
benieuiwd naar de inzendingen en toegekende prijzen. En uiteraard
de mensen, onze collega-'tuinders' - een heerlijk gezelschap om in
te verkeren. 'Pas op! Pas op! Ik zie ze vliegen!
Simon Vinkenoog - vierend l7 jaar monogamie met Edith.
Zaterdag 21 augustus 2004
Heerlijke
herinneringen aan de openingsavond van het Bram Roza-festival, dat gisteren
van start ging in Nieuw-Beijerland: opnieuw een prachtige ontmoetingsplek,
op het gors bij het veer in Nieuw-Beijerland. Nog de gehele week des avonds
muziek van her en der; vrijdag 27 augustus een dichtersavond met Willem
Jan Otten, Marjoleine de Vos, Afshin Ellian (die ik als columnist van
de NRC ook lees), Sven Ariaans, Ramsy Nasr, De Woorddansers, Upperfloor
met presentatrice Henriette Faas.
Dat is dus achteraf, voor me vanmiddag en vanavond Lowlands Paradise,
waarover mensen in het algemeen goed ingelicht zijn: een driedaags dorp
met 50.000 inwoners die voor de muziek, elkaar en enkele dichters en entertainers
komen, en ik dus - die er voor de eerste keer mag optreden: in vorige
jaren moest ik uitnodigingen afslaan omdat de datum gelijkop ging met
die van mijn literaire rondvaartjes tijdens de Amsterdamsche boekenmarkt,
tijdens de Uitmarkt gehouden. Dat is dit jaar niet het geval: zaterdag
28 en zondag 29 augustus ben ik weer literair rondvaartgids, afvaarten
vanaf het Casino aan het Leidsebosje.
Ik kijk om me heen, dat mag - ik heb wat kranten te lezen voor vertrek,
er schieten me op dit moment geen geniale gedachten te binnen: ik wil
het hierbij laten. Ondertussen lees ik wel in de Volkskrant, dat het risico
op oorlog om water steeds groter wordt. Op een internationaal congres
over water in Stockholm verklaarde professor William Mitsch van de Universiteit
van Ohio: 'We hebben al olie-oorlogen meegemaakt, en als regeringen niet
meer doen om het water eerlijker te verdelen, zijn wateroorlogen heel
wel mogelijk.'
Dat hoor ik dus ook al heel wat jaren, niet voor niets dat wij een kroonprins
als opperwaterbevelhebber hebben: Nederland, let op uw saeck! Prettig
weekend. SV.
Vrijdag 20 augustus 2004
Wat is
er met Freek de Jonge aan de hand? Gebiologeerd heb ik gekeken naar
de Netwerk-uitzending, gewijd aan zijn zestigste verjaardag,
het boek dat hij schreef en de vijftien verschillende voorstellingen
die hij gaat maken. Al aan het begin had ik hem willen toeroepen: Te
Laat Voor Twijfel, Freek!, maar het programma verliep meedogenloos.
Waar is de grote bewustzijnsverruimer gebleven, de messianistische figuur
die de last van zijn Vader's godsdienst had meegekregen en zich daarvan
los wilde maken? Niets verschrikkelijkers dan de gedesillusioneerde
idealist, die het geduld niet heeft, als een Boddhisattva, om te wachten
hoe de tijd zich voltrekt en verder strekt dan het eigen ego, met zijn
'verwachtingen van het publiek', 'blijven spelen' - wat spelen? Welke
rol je aan te meten, waar je niet uitvalt? Zovele clowns hangen nu in
het Theater Instituut, ontwerpen van zijn vrouw Hella, zovele Dood van
Pierlala's, zovele domme Augustins, zovele Pierrots, Paljassen, Don
Quichote's - die volgend jaar zijn 400ste verjaardag viert.
Zou de echte Freek de Jonge naar voren moeten en kunnen komen? Wat een
karma, mensen koste wat koste aan het lachen te brengen - zou een collectieve
huilbui (bloed aan de Paal, bloed Waar niet) ons niet verder brengen?
Said the joker to the thief. Time is getting late now, ik kan maar niet
vergeten hoe collega-cabaretier Herman van Veen (ook Overtuigd Idealist)
zich aan het eind van een televisie-interview naar de camera toeboog
en oog in oog met de kijker, op wie hij dreigend was afgekomen, articuleerde:
'En Het Loopt Zo'n Vaart!'
En zo is het maar net, en alle afleidingsmanoeuvres moeten onder ogen
gezien kunnen worden. Volgens Gurdjieff waren wij allen drenkelingen,
volgens Antonin Artaud konden wij elkaar alleen maar door de vlammen
heen toeroepen - en ja, de Heilige Geest is onder ons en heeft toegeslagen.
Ook, eens, bij Freek de Jonge; alsof-ie het vergeten is. Eeuwige Wijsheid?
Grote boodschap? Houvast voor de drenkelingen? Vlammenwerpers om de
wereldbrand te blussen?
Kom op, Freek, je kunt er niets aan doen, maar verloochen je zelf niet:
volg de roep van je ziel en maak je vrij, ontwar die knoop
Volgens Francisco van Jole in de Volkskrant vanochtend ben
je als idealist sowieso schietschijf in een pragmatische samenleving
en terecht maakt hij de makers van het programma ('tot op het bot besmet
met de personaliseringsziekte van deze tijd) het verwijt alleen maar
te zijn ingegaan op de Persoon Freek en niet op de kunstenaar. 'In het
geval De Jonge lijkt de kunst, zijn uiterst bijzondere en baanbrekende
manier van theatermaken, me de inhoud. Al het andere is bijzaak.' Aldus
De Jole.
Je hebt je ziel niet aan de duivel verkocht voor een Lach. Nee joh,
de duivbel bestaat niet - die zit in je eigen koppie en je hebt toch
een lieve vrouw om die duivel naar de vergetelheid te wensen, en weer
te gaan stralen? Nu, of nooit. Het Licht Is Er. Buckminster Fuller waarschuwde
Utopia or Oblivion. Ik heb voor Utopia gekozen en beleef die staat nu
(ahum, zei de gek, maar ik weet wie het zegt, en dat ben ik zelf) -
zoals het is, is het goed. Welgemoed, het lijkt wel een open brief,
iedereen gegroet.
Vanavond treed ik op tijdens de openingsavond van het Bram Roza-festival
in Nieuw-Beijerland, muzikaal ondersteund door de Mark Lotterman Blues
Band Bomb Shelter. Het festival (muziek, beeldende kunst en
poëzie) vindt dit weekend en de komende week plaats op en bij het
gors aan de Spuidijk. Hoort, zegt het voort! vraagt de organisator,
die een programma-overzicht biedt op www.dichterbijdemolen.nl
- morgen speelt mijn aanwezigheid tijdens het Lowlands Festival
in Biddinxhuizen zich af smiddags per watertaxi en savonds in de tent
Juliette. See you. Simon.
P.S. Kan iemand deze tekst aan Freek en Hella de Jonge laten lezen?
Dank! SV.
Donderdag l9 augustus 2004
Ten tweeden
male. Zoveel verdwenen, vermist, spoorloos, opgelost. De storm buiten,
de stormen en buien in de Volkskrant - waar begint en eindigt de werkelijkheid?
In hoeverre ben je via het instrument van de taal in staat precies datgene
te laten horen, wat je het meest aangaat, hoe breng je de bekommernissen
over die je ongetwijfeld voelt bij het vernemen, in je opnemen, van
wat 'wereldnieuws' heet, de actualiteiten die zich van moment tot moment
in een eeuwig Hier & Nu afspelen. Hoe kun je in de wereld zijn,
zonder van de wereld te zijn? Hoe moeilijk is het de onthechte staat
te bereiken, die werkelijk nodig zal zijn, in je eigen leven, in dat
van anderen? Hoe weet je of het om de essentie gaat, of dat het afleiding,
verstrooiïng, tijdverdrijf is, waarmee je je bezig houdt? In hoeverre
is datgene wat je doet van enigerlei waarde? Hoe vele vragen, die je
zelf (ik dus hier en wellicht anderen ook hier) te beantwoorden hebt?
Ondertussen heb ik wel begrepen dat niet iedereen (mijn iedereen, jouw
iedereen, ons aller iedereen) aan zelfonderzoek of introspectie doet;
het naar binnen kijken en een oordeel vellen, is veel lastiger dan het
oordelen over wat buiten je geschiedt. Zo het is, is het goed: die wijsheid
uit te vinden kost waarlijk moeite. Inspanning vereist. Gevolgen en
oorzaken onderscheiden, actualiteiten terug weten te voeren tot de oorsprong.
Wat maakt mensen tot wie ze zijn, wat doet de opvoeding en opleiding
wel of niet? Elke generatie heeft zijn eigen voetangels en klemmen te
vermijden, handicaps te boven komen, weerbaar worden en tegelijkertijd
aanvaarden dat ijzer niet met handen gebroken kan worden. En waarom
zou je? Vreemd dat de een zich wél verantwoordelijk kan voelen
voor zijn/haar eigen woorden en daden, terwijl een ander daar zorgeloos
mee omgaat.
Waarom is de ene persoon creatief en de andere niet, of althans niet
duidelijk zichtbaar? 'Wilt u uw tekst wat toegankelijker maken voor
onze doelgroep?' werd me gevraagd. Nee, schreef (mailde) ik terug: men
moet mij nemen zoals ik ben. En o, wat ben ik nog van plan! Leve de
onthechting, leve de taal waarin ik denken en spreken kan, het verwoorden
van gedachten en gevoelens (beide aspecten van een en dezelfde oorsprong)
die mij bespringen, en die ik zo nodig weer kan loslaten. Afscheid nemen,
hier voor een dag, op een gegeven ogenblik van alles dat is en niet
is, de stormen buiten en binnen achter je latend... La vie continue.
Yes sir! Voor vandaag genoeg, en kijk es aan: de zon schijnt weer
op dit middaguur. Kersvers van de lever! Simon V.
Woensdag 18 augustus 2004
De afwezige
aanwezige. Niet nader te bepalen, waar zelfs of juist de taal tekortschiet.
Waar alles te kort schiet, of te ver, of te hoog - omdat het niet altijd
doelgericht is, wat je doet, en wat je zegt, ben je zelf.
Bij het vergaren van kennis heeft zich in mijn leven een nieuwe dimensie
aangediend, die ik tot dusverre slechts uit de tweede hand kende, dat
wereldwijde web van virtuele tijdgenoten, een situationnistische
dérive van jewelste, en nu - achteraf en terugkijkende -
begrijp ik de bekeringsdrift van al diegenen die mij op deze ontdekkingsreis
voor gingen en mij thans vergezellen. Want waar gaan wij heen? Quo Vadis?
Als vele nieuwkomers ben ik gaan ontdekken, welke spiegels mij worden
voorgehouden. Als ik bij voorbeeld op de zoekmachine Google
(nee, ik koop geen aandelen) mijn eigen naam intik, ben ik het altijd
wel en ook weer niet. Dus je struint de sites van je keuze
af, in mijn geval niet alleen de spinnewebjes in het circuit van de
geniale zondagsdichters (zoals Johnny van Doorn ons allen bestempelde),
niet in de wiegeroze valkuilen van het kaarslichtgenre met weblog van
speelgoedjes en uitstapjes, nee ver van de chatbox en al die
andere mogelijkheden om het hoe en waarom te verduidelijken.
Ik kwam terecht bij de schrijvers, wier grenzen en verkenningen literaire
verwoording te boven of te buiten gingen, mensen met een visioen en
ideeën die zich al levende lieten verwerken. Buckminster Fuller:
No More Second Hand God. Of Allen Ginsberg, met zijn: All of us poets
specimens of eternity. Of de Engelse bard, de tweehonderd jaar oude
en o zo levende geest William Blake: Energy is Eternal Delight.
En ja, zijn voorspelde Doors of Perception gingen open, onstuitbaar,
open voor ontsluiten van geheimen, tegels lichten van taboes, zich zowel
verinnerlijken als veruiterlijken, mondig worden, werelden te ontdekken.
Achter de Muziek aan! Mee met het Feest!. Ach, al die manifestaties
die vorige generaties, eerdere eeuwen niet kenden. Al die transformaties
op zoveel terreinen dat de logica zoek lijkt, of aan revisie toe, en
zeker aan innovatie onderhevig !
Als we het eens met de superlogica zouden aanleggen, de 'pataphysica
(zoals Alfred Jarry die benoemde), de serendipiteiten en synchroniciteiten,
die elkaar wie of waarom of hoe dan ook laten waarmaken, verwoorden.
Op weg, zeg maar, naar de Vervolmaking.
Ik zit in de zon en ik weet het. Niet het McLuhaneske: I'm The Only
One Who Knows What The Hell Is Going On... want Niets weten wij, en
van dat Niets veel te weinig. Die Leegte, the Void, geen tijd, geen
plaats, niet iets, ook niet iets niet.
. Ik kon kiezen vandaag, Edith gebruikte het woord skydiver en
ik dacht aan die sprongen in Lille, waar Louis van Gasteren foto's maakte,
in l963, van een paar mensen die parachutespringen wilden beoefenen.
Ik had een hilarisch verhaal kunnen vertellen, ik deed het niet.
Ik dacht aan wat mij gebeurde toen ik mij nader wilde informeren over
Aldous Huxley, en terechtkwam op http://somaweb.org
('The hypnotic, intellectual, satirical, spiritual, and philosophical
world of Aldous Huxley) - maar het zou hier te ver hebben gevoerd; dus
niet.
En tenslotte dacht ik inderdaad aan al wat samenhangt, waarvoor constant
nieuwe begrippen gedefiniëerd moeten worden, wat met al die quanta's
en yoga's en dharma's en wat al niet. Grootvader Thomas Henry Huxley
(9 pagina's - 1825-1895) was de uitvinder van het woord agnostisch
om zijn eigen religieuze inzichten te definiëren. Etc. The
Huxley Coterie - welkom!
Content-centered Web design; ik bestudeer 5 pagina's. Zijn er rules
& regulations? This Web is a Clearing House for Information, meant
to be a contribution to a sane revultion: For Fun! Simon the Finch's
Eye. Hello out here!
Dinsdag 17 augustus 2004
Globalization
and Culture - Global Mélange heet het boek dat Jan Nederveen
Pieterse, hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Illinois, Urbana-Champaign
dit jaar publiceerde in de Globalization-serie onder redactie
van Manfred B. Steger van de Universiteit van Hawai'i, Manoa, en Terrell
Carver van de Universiteit van Bristol.
“'Globalization' has become the buzzword of our time.
But what does it mean? Rather than forcing a complicated social phenonemon
into a single analytical framework, this series seeks to present globalization
as a multidimensional process constituted by complex, often contradictory
interactions of global, regional and local aspects of social life. Since
conventional disciplinary borders and lines of demarcation are losing
their own rationales in a globalizing world, authors in this series
apply an interdisciplinary framework to the study of globalization.
In short, the main purpose and objective of this series is to support
subject-specific inquiries into the dynamics and effects of contemporary
globalization and its varying impacts across, between, and within societies.”
(Rowman & Littlefield, Lanham, Maryland, ISBN 0-7425-2802-2)
Dankje, JNP, voor deze welkome vondst in mijn brievenbus. De gesprekken
met Nederlandse en Vlaamse schrijvers over globalisering, gehouden door
Bas Groes en eerder dit jaar onder de titel McLiteratuur bij
uitgeverij Lemniscaat verschenen brachten weinig nieuws; iedere auteur
- het waren er 25 - had zijn eigen stokpaardjes om te berijden. Het
onderhavige boek verschaft ongetwijfeld veel nieuwe inzichten, de auteur
kennende. Bladerend ontdek ik in de voetnoten twee hilarische voorbeelden,
die ik weer onvertaald laat: leesplezier toegewenst!
“What is globalization? In answer to this question a Pakistani
colleague recounts: 'An English Princess (Princess Diana) with an Egyptian
boyfriend, uses a Norwegian mobile telephone, crashes in a French tunnel
in a German car with a Dutch engine, driven by a Belgian driver, who
was high on Scottish whiskey, followed closely by Italian paparazzi,
on Japanese motorcycles, treated by an American doctor, assisted by
Filipino para-medical staff, using Brazilian medicines, dies!
In the Philippines, a new version of this message circulates via email:
'And this is sent to you by a Filipino, using Bill Gates' technology,
which he stole from the Japanese. You are probably reading this on one
of the IBM clones that use Taiwanese-made chips and Korean-made monitors,
assembled by Bangladeshi workers in a Singapore plant, transported by
lorries driven by Indians, hijacked by Indonesians and finally sold
to you by Chinamen!”
Zo, en wij gaan weer naar de Tuin, voorbereidingen treffen voor de aanstaande
weekend-tentoonstelling van Bloemen, Groente en Fruit in het Verenigingsgebouw
van Buitenzorg. Eerste, tweede en derde prijzen in een tiental categorieën
de heggeschaar, de takkeschaar, de snoeischaar, de Stiltemaker, wroeten
in Hollandse aarde, Amsterdams terrasje schoonhouden, Thuis, I'm
sitting in the Cosmos! Ja Johnny, zo is dat nos steeds. Simon V.
Maandag 16 augustus 2004
De week
is mooi van start gegaan: vanochtend om 11 uur in een geluidstudio,
gelegen aan het wonderschone Huiszitten-Weduwenhof, hartje Jordaan,
de opname (door ene Erik en Stefan) van een afgelopen dagen geschreven
gedicht voor het kunstproject North 2004-2006, dat de 21e augustus van
start gaat.
In een persbericht meldt de organisatie: ``Amsterdam Noord is van de
stad afgekeerd en afgeschermd door verschillende blokkades. Het IJ,
het Shellterrein en het Noord/Hollands Kanaal vormen zowel fysieke als
psychologische barrières tuissen Noord en de rest van de stad.
Wellicht heeft het ´galgeveld´waar Amsterdam eeuwen terug
haar misdadigers liet ophangen stadsdeel Noord ooit tot het duistere
stiefkind van de hoofdstad veroordeeld. Om haar ware gezicht te tonen,
komen in een reeks kunstmanifestaties onder de naam North aspecten
van haar geschiedenis, samenleving, industrie, regio en het water aan
de orde. De komende tien jaar krijgt Amsterdam een totaal ander aangezicht.
Aan de noordelijke IJ-oever is dan een nieuwe stad verrezen. Niets zal
dan meer herinneren aan de bedrijvigheid, die een eeuw lang het beeld
van het havenfront bepaalde. Toch vormden legendarische bedrijven als
vliegtuigbouwer Fokker, verderop scheepsbouwer NDSM en Shell Amsterdam,
met de in het oog springende laboratoria, de trotse identiteit van Noord.``
De eerste editie van dit evenement vindt van 21 augustus tot en met
26 september plaats en richt zich op het heden en verleden van de regio
Noord. Fokker was in Amsterdam Noord korte tijd de grootste producent
van vliegtuigen ter wereld, een aspect dat als historische fototentoonstelling
aan de orde komt.
Naast het historisch deel is de actuele beeldende kunst met haar onderzoek
en vernieuwing een belangrijk aspect van de kunstmanifestatie North.
In en om het Ponthuys en de Tolhuistuin, een bijzondere locatie
op het voormalige Shellterrein - 66 jaar lang afgesloten voor het publiek
- brengt een aantal kunstenaars de synergie van kunst/techniek,
kunst/landschap en kunst/wetenschap tot uitdrukking in tot de verbeelding
sprekende werken. Genoemd worden Jeroen Kooijmans en Roy Cerpac, Marjolijn
Boterenbrood, Gerald van der Kaap, Diana Scherer, Michiel Huijsman,
ILAP, Kevin van Braak, Arjen Boerstra, Nicky Zwaan plus de onvermijdelijke
e.a.
Voor meer informatie www.northamsterdam.com
- mijn bijdrage zal er uit bestaan dat de bezoekers op de veerpont,
die naar de locatie leidt, worden vergast op het door mij voorgedragen
gedicht - waarvan de opname hedenmorgen dus is geschied.
Zo zij het. Meer dan genoeg informatie, het gedicht zal ik t.z.t. ook
hier onderbrengen. Deze week wijd ik me aan een volgende schrijfopdracht.
Aanstaande vrijdag zal ik, DV, vertoeven op het Bram Roza-festival
op het gors bij het veer in Nieuw-Beijerland, een optreden samen met
de Mark Lotterman Blues Band Bomb Shelter, en zaterdag zowel
smiddags als savonds op Lowlands Paradise, evenemententerrein
Six Flags in Biddinghuizen, in mijn 1tje tussen de tienduizenden.
Zo, dat is dat, ruim baan voor de toekomst! Simon Vinkenoog
Zondag 15 augustus 2004
De organisatoren van de
Nacht van de poëzie, gisterenavond in Fort de Hel, Willemstad gehouden
hebben alle redenen om tevreden terug te blikken. Zo'n honderdvijftig
mensen uit alle windstreken hadden de weg weten te vinden om geconfronteerd
te worden met de fine fleur van de slamdichters, als daar zijn Sven Ariaans,
te zien in de filmdocumentaire Slammers en winnaar van het Nederlands
Slamkampioenschap 2004, Rijn Vogelaar, adopted poet van de Engelse band
Lemonade, Gijs ter Haar, Joz Knoop, de Woorddansers Jeroen Naaktgeboren
en Arie Hordijk, die Nederland tijdens Poetry International als
slamdichters vertegenwoordigden dit jaar, Harold de Boer, de Dichters
uit Epibreren (al sinds 1994 on the road) en de dichtende vuurspuwer ,
piromancer David Boelee.
Zelf mocht ik mijn dichterschap des vaderlands waarmaken; ik ken mijn
gedichten niet van buiten, zoals dat met de hierboven genoemden - allen
stukken jonger dan ik - het geval is, ik ken ze alleen maar van binnen
en moet dat nog altijd via het papier naar buiten halen en dien dus altijd
voordien te controleren of er genoeg licht is. En dat was er.
Ik mocht even Allen Ginsberg aanhalen, die mij eens toevoegde: 'You
can't force people to listen!' en, als altijd ook gedichten van anderen
laten horen: het bloemlezen zit al vanaf mijn twintigste in mijn bloed.
David Gascoyne's Voorspel tot een nieuw fin-de-siècle kwam
aan bod , alsmede een aantal Spreuken uit de hel, die deel uitmaken van
William Blake's Het huwelijk van hemel en hel, volgens Piet Meeuse:
'een van de weinige teksten die ik adembenemend zou willen noemen. Dit
is een meesterwerk met een elektriserend effect, waarin de krachtige vonk
overspringt van een bezielde energie die in de literatuur uiterst zeldzaam
is geworden.'
Het zijn kleinschalige evenementen, met een geheel eigen sfeer waaraan
ik vaak mag deelnemen; landelijk, gemakkelijker contact met het publiek,
niet te vergeten een kampvuur dat voortdurend opflakkert, goede muziek-intermezzo's
en bar en catering ad fundum.
Eén binnengekomen uitnodiging trekt mijn aandacht:
"Het samenwerkingsverband Ypenburg nodigt u uit om de activiteiten
te bezoeken en een kijkje te nemen op de Ypenburgse heuvelrug. Animaris
Percipiere op de Ypenburgse heuvelrug . Van vrijdag 20 augustus tot en
met zaterdag 28 augustus 2004 wordt het jongste strandbeest van Theo Jansen,
de Animaris Percipiere, gepresenteerd op zijn geboorteplaats: de Ypenburgse
heuvelrug. Op de geluidswal langs de A 13 werkt de beeldend kunstenaar
op uitnodiging van het samenwerkingsverband Ypenburg aan de nieuwste generatie
strandbeesten in het vaporumtijdperk. In deze week is Jansens werkplaats
iedere avond van 19.00 tot 21.30 open voor publiek. Behalve de lopende
Animaris zijn er in een tent video's over het strandbeestenproject te
zien. De kunstenaar zal aanwezig zijn om toelichting te geven. Een aantal
avonden vinden er bijzondere activiteiten plaats."
Vrijdag 20 augustus 19 u leest Rudy Kousbroek een gedicht voor dat hij
over de strandbeesten schreef. Zaterdag 21 om 19.30 uur de band Mbungo
Express met Afrikaanse muziek (zanger: Theo Jansen). Dinsdag 24 van 19
tot 21 u workshop strandbeestenconstructie voor kinderen van 10 jaar en
ouder, vrijdag 27 van 19 tot 21 u idem voor volwassenen, za 28 l9u30 Snake
Charming met city & eastern klez-rock. En een routebeschrijving naar
het windlaboratorium is wel nodig. Per auto neem afslag Delft-Noord van
de A 13 (Rotterdam-Den Haag), volg vanaf dat punt het bord Ypenburg. Bij
de T-splitsing linksaf de Singel op. Aan de linkerhand ligt de geluidswal.
Het laboratorium is gevestigd aan het einde van de geluidswal in de groene
bouwkeet bij de grote tent (Laan van Haamstede). Voor het projectbureau
de weg vervolgen vanaf het windlaboratorium en de eerste afgslag links
(Ilsyplantsoen l). Per openbaar vervoer vanaf station Delft bus 62, uitstappen
bij halte de Singels (15 minuten).
Meer info Informatiecentrum Ypenburg, 070-3199067 of Eugene.Noya&Ypenburg.nl.
Zo, dit was de postillion d'amourfunctie van Kersvers voor vandaag - een
unieke agenda voor unieke gebeurtenissen, waarvan dit er zeker een is.
Ook van mijn hand bestaat een gedicht voor een van Theo Jansen's strandbeelden,
uit een eerdere evolutie, de Animaris Sabulosa.
Ik pluk het uit De ware Adam (uitg.Passage Groningen 2000):
Hij wordt gedreven door de wind,
stapvoets, rollend en bewegend.
Hij hinkelt, struikelt
en staat stil,
hij volgt het pad van snoeren en vinnen.
Zijn spieren zijn van
hout en PVC;
de wetten van de evolutie spelen mee.
Een gezond, natuurlijk
evenwicht -
dansend op het strand,
verderlicht.
Simon Vinkenoog
Zaterdag 14 augustus 2004
Van je
fouten leer je. Al twee keer heb ik teksten verknald; een gedicht van
Pablo Neruda (in de vertaling van Hans Dütting) dat ik bij de Hoorn
des Overvloeds (onder Bloemlezing) had willen plaatsen. Een enkele verkeerde
druk, en foetsie-ba, weg was Neruda. Het is me vannacht voor een tweede
keer overkomen (Edith zegt: Had me toch maar wakker gemaakt!) toen ik
beschreef wat ik op Netwerk had gezien over de komende aardbevingen,
die ook volgens de daarna geraadpleegde U.S.Geological Survey Earthquake
Hazards Program (http://earthquake.usgs.gov/
inevitable, d.w. dus z.onvermijdelijk zijn.
Weer een weetje achter de tanden, maar mijn hele tirade (gisteren de
donder, vandaag de aardbeving - wat staat ons nog te wachten?) ging
ten onder in een misgreep, chaos nam over van chaorde, verdween floep
met mijn flauwe grap: Wastanboel.
Want het ging om Istanboel en de vraag was alleen maar: wanneer?
Vanavond optreden met slamkampioenen en dichtende vuurspuwers in de
Hel, pardon Fort de Hel, Helsedijk 85, Willemstad. www.fortdehel.nl
of bel naar de hel 06-2333386317.
Altijd een genoegen de hellegangers uit de lage landen weer te ontmoeten;
de omgeving is prachtig en fantastisch en mooi en naar het zich op dit
ogenblik laat aanzien, zonnig.
Ik heb eigenlijk op dit moment niet zoveel meer te vertellen, wil je
meer weten: hel@hi.nl - absoluut een van de merkwaardigste e-mailadressen
in NL.
Met Enter kom ik bij de grote Entertainer. William Blake (1757-1827),
dichter-drukker-profeet die zijn eigen mythologie schiep en gedichten
omrankt door bloemen en vervuld van gestalten drukte. Wie niet kent,
moet doen. Songs of Innocence and of Experience zijn een must voor elke
aspirant-dichter.Uit de voortreffelijke vertaling, die Sylvia Koetsier
maakte van Blake' s The Marriage of Heaven and Hell, zeer verzorgd uitgegeven
door de Erven Bijleveld in Utrecht anno 2001, ga ik enkele fragmenten
lezen vanavond, DV.
Het Huwelijk van Hemel en Hel.
Een Lied van Vrijheid, plaat XXV:
l. Het Eeuwig Vrouwelijke Gekreun! het was te horen over de gehele Aarde:
2. Albions kust is ziek, zwijgend; de Amerikaanse weiden verbleken!
3. Schaduwen van Profetie sidderen langs de meren en de rivieren en
prevelen over de oceaan, Frankrijk haal uw kerker neer;
4. Gouden Spanje breek de barrières van het oude Rome;
5. Werp uw sleutels O Rome in de diepe neerwaartse val, zelfs in de
neerwaartse val der eeuwigheid,
6. En ween!
Hartkloppingen;
dit eindigt bij l8: Met donder en vuur: zijn sterbezaaide heerscharen
leidend door de woeste wildernis
Daar mag je het mee doen, voorlopig, Simon.
Vrijdag 13 augustus 2004
Een onweer
vlak boven onze hoofden maakte me om zes uur wakker. Geluiden om als
kind bang van te worden, als volwassene vraag je je af hoeveel decibellen
daar over ons heen worden gestort. Op weg naar de wc een bijna verblindende
blikseminslag, gevolgd door wat we gedonder noemen. Ooit heb ik op de
donder gedanst, ik zat achter mijn bureau, een flits kwam op mijn netvlies
terecht, ik stond op en wachtte op de donder - toen die kwam bewoog
ik me mee, een logge beer met vuur onder de voeten. Ik ging zitten en
schreef een gedicht, waarvan een fragment verscheen in de bloemlezing
Poëzie van Nu, verschenen bij het Gentse Poëziecentrum
in 1994, een keuze samen met Coen de Jonge gemaakt, die ook zorgde voor
een inleiding van 40 bladzijden, waarin mijn ganse oeuvre tot dan toe
van commentaar werd voorzien.
Over mijn debuutbundel Wondkoorts, december 1950 verschenen
als achtste deel van de eerste jaargang van De Windroos, een
door Ad den Besten opgezette en bij U.M.Holland verschenen serie hedendaagse
poëzie, schrijft hij "een bundel die een blijvende positie
inneemt".
Andere hedendagers in dat jaar: W.J.van der Molen, Guillaume van der
Graft, J.Meulenbelt, Nico Verhoeven, Michael Deak, H.J.van Tienhoven,
Jan Wit en Bergman.
In het manifest, waarmee de oprichting van de serie werd bekend gemaakt,
schreef Ad den Besten onder meer: "Voor en na wordt de laatste
tijd gewezen op de culturele impasse, waarin wij ons bevinden.(...)
Uit zij zich niet voor ieder herkenbaar in de ontstellende bestsellerjacht,
waartoe men sinds 1945 uitgever, boekhandelaar en publiek elkaar ziet
opdrijven? (...) Vooral de poëzie is in een dwangpositie geraakt.
Ongetwijfeld niet alleen hierdoor, maar toch wel voor een aanzienlijk
deel. Haar bescheiden geluid kan nu eenmaal niet op tegen de fanfaronnades
van de bestsellerreclame. En van onze dichters zijn het uiteraard de
zgn. 'jongeren', die zich voor de grootste barrières gesteld
zien.(...) Het is hierom dat ik het initiatief heb genomen tot de publicatie
van een selecte reeks gedichtenbundels. Zij zal de naam dragen van:
De Windroos."
"Tussen
l950 en 1970 debuteerden diverse dichters in deze reeks, van wie een
aantal nu bekend is als Vijftiger: Simon Vinkenoog, Sybren Polet,
Jan Hanlo, Remco Campert en Gerrit Kouwenaar." schrijft
Chrétien Breukers in de aankondiging van de nieuwe Windroos-reeks
die bij dezelfde uitgever (www.uitgeverijholland.nl)
zal verschijnen: Uitgeverij Holland, Spaarne 20, 2021 CM Haarlem, 023-532306l.
Er is een beschermheer (ik, DdV a.i.)en een comité van aanbeveling,
waarin Ad den Besten, Remco Campert, Bart FM Droog, Femke Halsema, Anton
Korteweg en Arjan Peters plaats hebben genomen. De serie gaat halfjaarlijks
verschijnen - omstreeks oktober en mei - in een serie van 4 bundels,
die als pakket van 20 Euro verkocht zullen worden, van de bundels apart
bedraagt de prijs in de boekhandel Euro 5.95. Abonnementen zijn mogelijk.
Volgende week worden de namen van de vier nieuwe Windroosdichters bekendgemaakt
op de webstek van Rottend Staal: www.epibreren.com.
De reeks zal op 29 sept in het Letterkundig Museum in Den Haag gepresenteerd
worden; ik zal er een klein zegje doen - en dat het opnieuw moge donderen
in de poëzie!
Ik zie ik zie wat jij, bid ik, ook ziet: niets dan poëzie. Holderdebolder
op de rommelzolder, de lucht is verfrist, de mens kan niet zonder -
en de zon probeert een voorzichtige doorbraak tussen de wolken. Half
twee; de dag ligt voor ons open. Gegroet, Simon V.
Donderdag 12 augustus 2004
" There are
many here among us
Who feel that life is but a joke
But you and I we' ve been thru that
And this is not our fate
So let us not talk falsely now
The hour is getting late."
Hoe lang geleden
is het alweer, dat wij dit Bob Dylan hoorden zingen? Is het nog altijd
vijf voor twaalf, welke laatste minuut of minuten moeten wij nog meemaken,
om tot iedereen te laten doordringen dat het leven geen 'joke' is, maar
een zeer serieus spel, dat gaat om leven, overleven en voortleven... Ook
ik eens niets dan herinnering, wat velletjes papier beschreven, koppie
voor en in beeld, oneliner hier en daar, en dan nog een tijdje via boekenkast,
bibliotheken en Google op enkele andere plekken.Ondertussen kan ik hier
dagelijks mijn kersverse ei leggen, terwijl in de Scheldevoetgangerstunnel
in Antwerpen nog een poosje Hans en Hilde's haan QuQeleQu mag kraaien.
Tien Haagse dagen op mijn sloffen geleefd, niet buiten het tuinhek een
voet gezet, tenzij om vuilnisbakken aan de stoeprand te zetten. Een bedlegere
schoonvader gezelschap gehouden, boeken, weekbladen en kranten gelezen,
nauwelijks televisie - ik heb het nog niet zo ver gebracht als mijn beoogd
biograaf Derrick Bergmann, die vanuit Lézignac-Corbière
een prentbriefkaart stuurt: "Bonjour! Twee weken zonder t.v., mail, deadlines
en komkommernieuws, pas mal! Aan het zwembad lees ik mijn kinderen
De favoriet van Bernard Wesseling voor. Ook zij vinden het een erg
leuk boek. Heb het goed."
Welgemoed weer terug in Amsterdam, in een eigengereid regenbuitje.
I AMsterdam, bedacht door de Ik Ben-man. Waarom men zich nooit heeft
ingespannen voor het Am*dam, en dan het liefst een sterretje in het midden,
weet ik niet - wél begrijpelijk is het uiteraard dat de Marktmeesters
van deze stad niets willen weten van de dooreengehusselde letters: Mad
Master. Misschien zou dit epitethon ornans teveel van het goede zijn;
het zou anders vele kabbalisten, alchemisten, esoterici en andere spiritueel-gezinden
naar de stad brengen (die toch al de Rozenkruizersbibliotheek aan de Bloemgracht
op hun programma hebben staan).
Dagje rust en scrabble, schone kleren en douche, twintig nagels door Edith
geknipt en straks video met gedicht 'War is black magic' van Allen Ginsberg
op video te zien om te vertalen, en voor a.s. maandag een gedicht voor
de pont naar het Tolhuispark schrijven, komende weekeinden te horen. En
zelf op de been en voor de boeg: zaterdag l4 aug Willemsstad, donderdag
l9 Scheveningen, 20 Nieuw Beyerland, 21 Lowlands Paradise, 28/29 literaire
rondvaart tijdens Uitmarkt, 1 sept (15 jaar getrouwd) Oss, 3 Amsterdam,
4 Schiedam en de 10e sept. weer Amsterdam. Even voor het gemak niet verder
kijken, alles uiteraard DV. Het huiswerk van de dichter speelt zich overal
af, waar zijn taal gesproken en zijn woorden verstaan worden. Hoe laat
het wordt, dient iedereen voor zichzelf uit te vinden. Te laat om te liegen.
Te laat om je te verschuilen. Te laat om te doen alsof er niets aan de
hand is. Zelf ben ik bezig met een spirituele mobilisatie, geen verplichte
dienstverlening, geen opgelegde strafmaatregel, geen andere behoefte in
en voor mijzelf dan de nadruk te leggen op hart-en-ziel-aangelegenheden.
Voor de keuze Hebben of Zijn heb ik voor het (eigen) Zijn gekozen, ik
ben gelukkig niet de enige en zie de wereld in bewustZijn groeien. Wij
doen ons best! Simon V.
Koetshuis Den Haag, woensdag 11 augustus 2004
Een droom,
een mooie droom. Een idee, een goed idee. Een televisieprogramma, wat
zeg ik, een programma-serie, dagelijks, wekelijks of maandelijks te vertonen.
Close-ups, talking heads – al waar ze juist zo op tegen zijn, alsof
beelden voortdurend in beweging moeten zijn, alsof er in de rust, de stilstand,
het oponthoud niet evenveel kracht of energie kan zitten.
Het idee, de droom is zo eenvoudig: je gaat een aantal, enkele, meerdere
‘ouderen’ langs (haha, de groeiende bevolkingslaag) met camera
en microfoon, en je vraagt ze: Welke lessen heb je uit je leven getrokken?
Welke boodschap of goede raad zou je aan de volgende generatie willen
meegeven?
Kijk, daar zit ik, vol vragen en antwoorden, die ikzelf destilleer uit
het somtotaal van ervaringen, waarvan een aantal mij al ontschoten is;
maar ja, het resultaat van dit alles, levende lijve (in- en aanbreng))
zit nu voorovergebogen boven de toekomst en keert dus terug tot de dagelijkse
realiteit, waarin deze droom verscheen.
Als producer – en wat dies meer zij – zou ik uiteraard Hans
Keller kiezen, wij zouden samen kunnen bepalen wie er voor in aanmerking
komen, niet de deskundigen die wij al te over hebben, de weermannetjes
en-vrouwtjes van de politiek, de soap en de sport – als het ware
zouden wij moeten zoeken in onbetreden gebieden. Neem zo’n 58-jarige
Ambtenaar, dertig jaar in dienst, vaderfiguur geworden, weet alles van
Europese wetgeving in zake ARBO-aangelegenheden, die nu voor anderhalf
jaar naar Turkije vertrekt om daar met anderen, uit Europa en Turkije,
de wetgeving op dit gebied aan te passen, voor het geval, dat –
Wat ik hoop, overigens. Wie sprak van de vlam van verwachting, als-ie
het over de toekomst had?
Het zouden zeer individuele antwoorden kunnen en moeten zijn. Wijsgeren,
zelfdenkers, generalisten, specialisten, geen vreemde of paradijsvogels,
uiteraard wel mondige, snedige mensen – charisma, esprit, helder
denkend, niet-fanatiek.
Hoeveel zou je er per avond kunnen hebben? Drie op een rijtje, zoals bij
Urbania? In elk geval zou het, net als in De Dode Dichtersalmanak, zeer
kort moeten zijn, alsmede zeer memorabel.
Haikus, heel korte gedichten, worden vaak twee keer achtereen gelezen,
voorgelezen: waarom zou het met zo’n belangrijk statement [TEST
A MOMENT) ook niet kunnen gebeuren?
Het was een korte droom, kersvers uit de lucht geplukt. Airplay, please!
Koetshuis Den Haag, dinsdag 10 augustus 2004
Laat me
eruit! Laat me erin! Wie was er het eerst, en wie gebruikte voor het eerst
het woord binnenstebuiten? Edith en haar vader hebben twee uur zwijgend
tegenover elkaar gezeten, zonder een woord te wisselen: een spel schaak
op de tafel voor zich.Toen Bozar uit Frankrijk belde en ik wel moest storen
toen hij naar Edith vroeg, werden handen geschud: remise.
Ik had als grap nog willen zeggen:’Wat een interessant gesprek hebben
jullie gevoerd!’, maar daar kwam het dus niet van. Hier dus even
wel.(Haha)
Elsschot, de man van weinig woorden, kende de kracht van het woord en
de macht van het stilzwijgen.‘Doodzwijgen zal het beste zijn.’
‘Stilzwijgendheid is een geweldig wapen.’
‘Zwijgen kan niet verbeterd worden.’ “Elsschot wist
al langer hoe vervelend het kan zijn wanneer iemand geen mond opendoet.
In Tsjip beschrijft hij hoe zijn vrouw hem tergt met een absolute
stilzwijgendheid, die vreselijk op zijn zenuwen werkt. De Ridder (=Elsschot
privaat) kent het wapen, hanteert het geregeld zelf. Wanneer zijn vrouw
hem berispt omdat hij weer eens te laat is thuisgekomen, zwijgt hij als
vermoord.” Martine Cuyt’s boek, p.187.
Al zwijgend, uiteraard niet tussenbeide komend, dacht ik na over automatisch
schrift. Zouden er automatische gedachten zijn, als je weet te moeten
antwoorden wanneer de telefoon gaat, waarbij je niet hoeft na te denken,
want ‘la pensee se fait dans la bouche’, een boutade van de
dadadichter Tristan Tzara. Automatische vragen en antwoorden, FAQ’s?
Een autonoom zenuwstelsel, dat van ons, doet wat het doen moet, zonder
zich eerst iets te moeten afvragen, veronderstel ik. Autonoom. Op eigen
benen. In eigen naam. Onafhankelijk. Totaal onafhankelijk en totaal van
alles afhankelijk. (independent & interdependent)
Mooie complexiteit om mee te leven; niet de enige. Hoe de geschiedenis
telkens opnieuw herschreven dient te worden. Welke rol we in dit alles
spelen, of het er iets toe doet, of het iets van ons weg neemt. Heel weinig
mensen doen aan introspectie, heb ik weer eens begrepen; zelf doe ik niets
anders. Niet uit narcisme of ijdelheid, maar als plaatsbepaling. Elk nieuws
gaat ook door mij heen, al heb ik nog geen idee wat te doen met de wetenschap
dat op de tekentafels van Deense reders plannen bestaan voor schepen waarmee
10.000 (tienduizend) containers vervoerd kunnen worden. Aan nostalgie
heb ik evenmin iets, ik lees dat het een uiting van psychologische stagnatie
is. En dan denk ik in feite ook aan sommigen, die het altijd over ‘vroeger’
hebben – ja, als het in een betoog past, of in een verhaal. Zo geeft
Stephen Hawking toe zich dertig jaar lang vergist te hebben, niets verdwijnt
zomaar in een zwart gat: er blijft altijd straling over. Is dat een pak
van mijn hart!
Het is gaan regenen, ik mompel maar wat voor me uit – de wind waait
door mijn gedachten, waar ik verder geen vat op kan krijgen.
Eerstvolgend publiek optreden deze zaterdag des avonds in Fort de Hel,
Willemsstad. Ik wil William Blake voorlezen, en uiteenzetten waarom ik
– in tegenstelling tot jonge podiumdichters – van het papier
lees. Missie-statement: Ik ken mijn gedichten alleen van binnen –
niet van buiten. Ik moet ze dus van papier weer binnen halen om ze naar
buiten te kunnen brengen, te ontsluiten.
Waarvan acte, over en sluiten maar. Simon
Koetshuis
Den Haag, maandag 9 augustus 2004
Mijn schoonvader
Derk Ringnalda vandaag tachtig jaar; gefeliciteerd door zijn dochters
Else en Edith, die met hun echtgenoten Gerard en Simon bij hem logeren;
Ma Else viert weekje vakantie bij oudste zuster Mariana, met man en zoon
in Zuid-Frankrijk, jongste dochter belde vanuit Engeland, waar zij met
man en drie kinderen is.
Koel Koetshuis, tuin dorstig: ik sproeide een deel – ik schat de
tuinslang op 60 meter lengte; ik heb nog heel wat uit te rollen deze week.
Lezen doe ik in dat interessante boek over Elsschot; gisteren vergat ik
er de uitgevers van te vermelden: Meulenhoff/Manteau, Amsterdam/Antwerpen.
Bovendien lees (en knip) ik in ongelezen kranten, uit Amsterdam meegebracht.
In Het Parool van 31 juli kwam ik oog in oog te staan met een hiphoptekst
van de 21-jarige Kimo, van Groove Click uit Amsterdam-Oost. Even in de
beat komen, misschien is deze rap wel het eerste gedicht dat je deze week
leest.
“Ik kijk om me heen en zie een wereld vol met drama
Ik zie Sadam, ik zie Bush en Osama
Kinderloze mama’s en ouderloze kinderen
Het gaat verkeerd, we moeten de haat verminderen
Zodat de kinderen leven in een wereld zonder haat
Geen oorlog, geen honger, geen lijken op straat
Geen rassenhaat, en geen Bush die praat
In het Capitool, geen halve zool als president
Want z’n oorlog werd niet gesteund door deze Amsterdamse resident
Die geen meester kent, behalve hart en ziel
En daarom, vraag ik mezelf af waarom?
Doet deze mensheid nou eigenlijk zo zwaar dom
Want het gaat niet over geld en over olie
En over monopolie en winstpercentages
De vraag is wie er nou eigenlijk de baas is
En helaas is dat geld en niet de mens zelf !”
Rap voor de Groove Clip:
Je zou
’s moeten weten
Wat ik al ben vergeten
De strijd om beter leven
Lachen en doorgeven
Samen met anderen
De wereld veranderen
Het noemen van man en paard
Is altijd de inzet waard
Je blijft van het leven houden
Als jongere of als oudere
Gebruik van al je woorden
De hogere en de lage akkoorden
Soms roep je ‘goddank’ als het moet
Dan weer kookt van woede je bloed
Als al wat je doet rijmt met je geweten
Dan kun je al ’t overige wel vergeten
Een goede raad: kennis kan nooit kwaad
En wie goed doet goed ontmoet.
Simon Vinkenoog, Deskundoloog.
Koetshuis Den Haag, zondag 8 augustus 2004
Wacht even – ja,
zeg ik, hij doet ‘t! Wat een moeite het mij gekost heeft Bookman
Old Style lettergrootte 12 te vinden; Edith doet het met een enkele ingreep.
Van de eerste ballpoint, die Landshoff sr. in 1946 vanuit Amerika gekomen
liet zien, aan het Querido-personeel (uw dw.dr. was er jongste bediende)
tot de technologie van nu: ruim een halve eeuw, waarin meer gebeurd is
dan in de eeuwen daarvoor. Een revolutie aan het einde van iedere eeuw,
niet alleen een mal du siecle, maar ingrijpende veranderingen. De Verlichting,
de Franse revolutie, de Romantiek, de derde en vierde machten, rond de
voorvorige eeuwwisseling het wereldomvattend netwerk van postinstellingen,
telegraafkantoren, Rode Kruizen en Halve Manen, electriciteit en gas,
industrieel en huishoudelijk, een boerenstand die nu bijna verdwenen is,
handwerkslieden wier stiel verdween tot en met de mensen toe, die in de
grafische bedrijven bezig waren datgene te doen, wat ik hier nu verenig:
als schrijver ben ik mijn eigen corrector, zetter en distributeur, dankzij
de ingenieuze en innovatieve inspanningen van al die wizzkids die niet
alleen virussen ontdekken… en hoeveel dromen blijven er niet over
om alsnog uitvoerbaar te maken? Moeten we zo nodig de ruimte in, Maan,
Mars, Venus? Kunnen wij iets doen aan de innerlijke ruimte, waar nog zoveel
onontgonnen terreinen liggen? Drijfveren, instincten, inspiraties, aspiraties,
potenties – onvermoede vermogens, inzichten die wakker geroepen
kunnen worden…
Waarom zou de Homo Universalis moeten uitsterven, waarom zouden wij onze
kennis niet kunnen verruimen, al dan niet met behulp van de wretenschap,
die evenmin definitieve antwoorden kan geven op vragen, die wellicht altijd
onbeantwoord zullen blijven. Wat is er op tegen om door mysteries omringd
te leven? Als je alles wilt weten, kun je ook tot het nederige besef komen,
dat je niets weet, zwevend op een wolk van onwetendheid…
Waar het op aankomt, denk ik op deze zonnige zomerzondagmiddag, dat je
doorleefd wordt door het gevoel dat alles OK is (ik, jij, hij, wij, gij,
zij) als jij zelf het beste voor hebt met het leven, en alles doet wat
je maar kunt om in eigen omgeving harmonie te bewaren. Oorlog met oorlog
bevechten: doodlopende weg. Wereldleed op eigen schouders nemen, het is
onmogelijk. Voor alles wat gebeurt, is een reden, er zijn oorzaken en
gevolgen die buiten ons beperkte bereik liggen; er staat ons nog zoveel
te verwachten.
Ooit voorspelde de 100-jaar oud geworden ‘tante Jo’ dat ‘natuurrampen
een einde zullen maken aan de oorlogsgedachten van de mensheid.’
In het altijd lezenswaardige weekblad De Groene Amsterdammer (een abonnement
wordt zeer aangeraden) bespreekt Gawie Keyser de film van Alex Pryas I,
Robot en verwijst uiteraard naar de boeken van Isaac Asimov. Hij schrijft:
”In de huidige tijd blijkt het werk van Asimov steeds minder sciencefiction.
Roobotica is een snel groeiende wetenschap waarin allerlei initiatieven
tot de verbeelding spreken, bijvoorbeeld onderzoeksgroepen die bezig zijn
met als doel het ontwikkelen van een robotvoetbalteam dat in 2050 in staat
zou moeten zijn een menselijk team te verslaan.Of een Nasa-project dat
een ‘Robonaut’ moet opleveren, een mechanische astronaut die
binnen enkele jaren menselijke taken in de ruimte zal overnemen. Ten grondslag
aan deze ontwikkelingen ligt een adagium van Ray Kurzweil, de belangrijkste
theoreticus op het gebied van robotica. Hij stelt dat technologie de voortzetting
is van evolutie door andere middelen.’ ”
Zou het zo zijn? Permanente Opleiding? Wie schept wie in wiens aanschijn?
Ik hoef niet langer de leus van Marshall McLuhan voor ogen te houden:’I
am the only one who knows what the hell is going on.’ Maar wat gaat
er om in de Hemel? Mooie vraag voor de zondag: de beat goes on, en zo
is het met de evolutie. Leven en vooral laten leven.
Koetshuis De Haag, zaterdag 7 augustus 2004
Afscheid van een mislukkeling,
wiens leven met veel liefde werd beschreven door Nico Keuning in Altijd
het tinnef om je heen. Een biografie van Max de Jong (uitg. Bas Lubberhuizen,
Amsterdam 2000). Tevens een boek met veel sfeertekeningen van het Amsterdam
in de jaren dertig en veertig en de omgeving waarin de jong-gestorven
schrijver (1917-1951) moeizaam een soort leven trachtte op te bouwen,
van het ene naar het andere adres verhuizend, altijd op zoek naar een
‘bomvrije’ kamer zonder vervelende hospita of buren, waar
de hele dag de radio hard aanstaat. Een roddelende pestkop.
Op 1 januari 1950 schrijft fotograaf Emiel van Moerkerken hem: ”Ik
doe je een gunstig aanbod, nl.: je hoeft de 10 gulden niet terug te betalen,
onder de voorwaarde dat je me tot en met 15 juni 1951 niet meer komt opzoeken.
Je ziet dus, dat ik er 10 gulden voor over heb om een half jaar verschoond
te blijven van je kwaadaardige, insinuerende, verdachtmakende en achterdochtige
oudejongejuffrouwen-geroddel en gezeur. Ik houd bepaald niet van wespennesten,
slangenkuilen en woekerplanten.” (Van Moerkerken weet niet, dat
hij met deze termijn, op een paar dagen na, vooruitloopt op de werkelijke
deadline van Max – voegt de biograaf daar aan toe.)
Ook Hanny Michaelis, Gerard van het Reve’s levenspartner in die
dagen, herinnert zich zijn provocerende gedrag nog goed: “Max de
Jong kende ik alleen voorzover hij zich met Gerard onderhield. Mij zag
hij als het storende giechelwicht dat hij in zijn dagboek heeft vereeuwigd.
Zijn uiterlijk staat mij nog vaag bij: bleek met flauwe ogen en een ingevallen
mond, niet antipathiek, ook niet onknap. Uit God weet welk principe van
burgermansverachting at hij nooit anders dan met een lepel, wat er ook
op zijn bord lag.Voor zover zijn discours langs mij heen ging, vond ik
hem een aartsquerulant. Eerlijk gezegd nam ik hem evenmin serieus als
hij mij, maar ik had wel met hem te doen, want hij straalde een zelfgezochte,
maar niettemin gruwelijke eenzaamheid uit.”
Van die gruwelijke eenzaamheid getuigt het onthutsende gedicht van 91
kwatrijnen, dat als titel kreeg, toen Geert van Oorschot het uitgaf, nadat
de dichter het hem had voorgelezen, Heet van de naald..
Schrijnend, ontstellend. H.R.K. (Rudy Kousbroek) schreef erover in het
vierde nummer van Braak, 1950. De man was als het ware een voor-afschaduwing
van de jaren later optredende Jan Arends, wiens verhalen en gedichten
minstens zo navrant zijn: hij pleegde zelfmoord bij de verschijning van
zijn dichtbundel Lunchpauzegedichten, als mijn geheugen mij niet bedriegt.
Jan Arends was ook, anders dan De Jong, absoluut geen verliteratureluurd
mens, die in de republiek der letteren serieus genomen wilde worden, en
zich zorgen maakte over de indruk die hij op anderen maakte.
Kortom, een ander personage betreedt mijn leeswereld, ook uit het pak
van het Willem Elsschot Genootschap. Willem Elsschot. Man van woorden
is de titel, die Martine Cuyt aan haar wonderschone boek gaf, 278 pagina’s
van het formaat 18 x 24, op glanspapier, doorschoten met foto’s,
tekeningen en brieffragmenten.
Jarenlang zocht zij de laatste getuigen op, mensen die Elsschot nog in
levenden lijve gekend hebben: familieleden, collega-schrijvers, daarnaast
intieme vrienden en vriendinnen, tijdgenoten waardoor nieuw licht geworpen
wordt op de ongrijpbare Alfons de Ridder/Willem Elsschot. Kaleidoscopisch,
inderdaad.
Door een niet-eerder gepubliceerde liefdesbrief uit 1899 en een brief
van zijn moeder uit 1910 wordt al in aanvang veel verduidelijkt, mijn
nieuwsgierigheid bevredigd en de leesdrift aangewakkerd. Stelt de schrijfster
op pagina 19: “Het bijzondere huwelijk heeft standgehouden, ondanks
een concreet voornemen van De Ridder om te scheiden, ondanks vele stille
stormen. Hoe ging de bedrogen echtgenote om met de andere vrouwen in het
leven van haar man? Met zijn schrijverskuren, zijn honger naar vrijheid,
hij die aan een vrouw, een huis en zes kinderen geketend zat als een boef
aan zijn ijzeren bol?”
Wij verwachten bezoek; ik sluit mijn boekenwinkeltje – prettig weekend
toegewenst. Simon V.
Koetshuis Den Haag, vrijdag 6 augustus 2004
Flarden van liedjes, op
mijn 17e (1945) gezongen, schieten door mijn hoofd. Ik was lid geworden,
aangetrokken door de verwoorde idealen, van het Algemeen Nederlands Jeugd
Verbond (ANJV), waarin ik het zelfs tot ‘kernleider’schopte,
wat zulks dan ook inhield. Op de een of andere manier was ik op de mailinglist
van het franse weekblad AVANTGARDE terecht gekomen, dat nog jaren later
in de brievenbus van mijn moeder in de Govert Flinckstraat opdook, terwijl
ik al lang en breed in Frankrijk woonde – het orgaan van het ANJV
werd volgetekend door tekenaar Fritz Behrendt, die destijds even fervent
communist was, als anti-communist, toen hij eenmaal in Joegoslavie onder
Maarschalk Tito met het systeem botste. Zelf kwam ik er na enige tijd
ook achter, dat het ANJV een mantelorganisatie was, door de Communistische
Partij (CPN) opgezet, toen mij lessen onder ogen kwamen van het Karl Marx
Instituut.
De na-oorlogse generaties zullen zich niet meer kunnen voorstellen, hoeveel
invloed – tot saloncommunisten als Pablo Picasso en Jean-Paul Sartre
toe – het communisme in die dagen had, zeker in Frankrijk waar een
kwart van de bevolking communistisch stemde, en het toonaangevende literaire
weekblad Les Lettres Francaises door gerenommeerde dichters als Paul Eluard
en Louis Aragon geredigeerd werd.
In Nederland zou het ‘volksdagblad’ De Waarheid (naar het
sovjet-voorbeeld Pravda) uitgroeien tot landelijk dagblad, onder de bezielende
leiding van A.J.Koejemans en evenzeer zowel arbeideristisch nieuws als
medewerkers met namen als Jan Elburg en Gerrit Kouwenaar, in die dagen
geharde stalinisten. Natuurlijk was de dank voor het Russische leger groot,
dat samen met Geallieerde strijdkrachten het nazi-regime in een steeds
kleinere Lebensraum had gedwongen, en tenslotte ten val gebracht. Het
is uiteraard een Verschrikkelijk Feit, dat nazistische, racistische ideeen
daarmee niet voorgoed uit de wereld geholpen werden.
Bevrijding werd overigens Restauratie, eerst Militair Gezag, daarna Marshall-hulp
(omdat de Amerikanen die daarover moesten beslissen, bij Willem Drees
thuis ontvangen werden, met een koekje bij de thee), en een herstelde
verzuiling. De Doorbraakgedachte vanuit de vooroorlogse SDAP.(de Sociaal-Democratische
Arbeiders Partij), die Partij van de Arbeid werd en alle progressieve
groeperingen (humanistisch, religieus) zou moeten verenigen, mislukte
en kreeg al spoedig de roomskatholieken tegenover zich. Nog in 1954 werd
een bisschoppelijk amendement uitgevaardigd, dat het katholieken verboden
was naar de VARA-radio te luisteren. Een schrijver als Willem Frederik
Hermans was niet de enige, die fulmineerde tegen de censuur van IDIL,
de Informatiedienst inzake Literatuur, die boekhandels en bibliotheken
adviseerde over (R.K.)normen en waarden. Homosexualiteit was uit den boze;
het C.O.C. (Cultuur & Ontspannings Centrum) leidde een quasi-clandestien
bestaan, en de oprichter, Niek Engelsman heette dan ook Bob Angelo. De
ruimte van het Centrum, daarvoor Shakespeare Club geheten, hing vol grote
portretten van mensen die Ook Zo waren, helden uit geschiedenis, kunst,
literatuur en muziek. Buddies als het ware! Ik hoorde Piet Meertens een
gekwetst betoog houden over de moeilijkheden die hij ondervond door zijn
christenzijn, zijn socialistzijn en zijn homozijn. En zelf liep ik een
pak slaag op van de rechercheur van de zedenpolitie, (roodharig, herinnering
dicteert), door moeder en stiefvader te hulp geroepen, omdat ik mijn ontknaping
terecht niet wilde bekennen en toegeven.
‘Slechts die bukkend voor de slagen / en berustend in ’t gareel
/ alle smaad en hoon verdragen / blijft de slavernij ten deel.’
Óf: ‘Getrouw aan de vrienden, vroegtijdig gevallen, /bezield
door de schoonheid der aarde die bloeit / begeren wij een wereld die plaats
biedt aan allen / la la la lalala, lalala lala – en opnieuw’
(vergeten)
Of, tenslotte: ’Het morgenrood der zehege, genoten, kleurt de lucht
/ Straks houdt ons niets meer tehegen / De vijand deinst en vlucht!’Etc.
Toch weer ’s Jacques K.vragen. Ik bespaar jullie de Moorsoldaten:
de rillingen lopen nog over mijn rug.
Op naar de Tuin; ander werk wacht: orangerieplanten uit de serre naar
het voorterras verplaatsen, uiteraard met Edith, gangmaakster in dezes
– die haar ouders hiermee uiteraard zeer plezier doet. Daar zijn
we voor. Groeten uit Den Haag, waar ook de zon schijnt en mijn overhemd
onder de oksels plakt. En op naar het tweede spelletje Scrabble, het eerste
mocht ik bij wijze van uitzondering (1 op l0) winnen. Gegroet, voorbijgangers.
Koetshuis Den Haag, donderdag 5 augustus 2004
Die zorgzaamheid.
Dat medeleven. Edith laat me in deze o zo wonderschone kamer achter; na
de techniek op dit apparaat bereid gevonden te hebben er mijn gedachten
en gevoelens op achter te laten, een ademhaling, een rimpeling, een gezoem
– maar dat is de pc.Twee trappen op, glanzend hout, kunst aan de muren,
twee krakende treden tegen de inbrekers, pais en vree boven de stal, die
garage werd. Hal, met deuren naar slaapkamer en badkamer, dan tuinkamer
met grote ramen. Japanse calligrafie aan de muur, twee scrolls tussen drie
oude houten kastdeuren, daarboven chinese vazen in houten nissen. Alles
hout hier: rustgevend. Twee wanden boeken, ik onderscheid de franse titels
– bewoonster van Koetshuis, lerares Frans aan een gymnasium hier ter
stede nu met man en zoon in Zuid-Frankrijk; dank je, Mariana en Ori, dat
ik dit apparaat hier mag bespelen, links van me vanaf schouderhoogte een
wonderlijk fragiel bouwwerk, tot de zoldering reikend, van latjes en plankjes,
waartussen ook weer zo’n honderd chinese potjes in alle kleuren en
vormen: o, uit wiens school klap ik, alles te mooi voor onmiddellijke beschrijving.
In elk geval was ik door ontroering, Schoonheidsbeleving, overmand, toen
Edith hier opstond om plaats voor mij te maken, een waterlander werd geboren.
Zij ging linea recta terug naar de Tuin rondom, enkele maten groter en dichter
begroeid dan onze vierhonderd vierkante meter in Nieuwendam. Werk aan de
winkel, ook voor meneer hier – ik was bezig dode bamboestengels uit
het bosje te halen dat het achterterras van het Voorhuis overhuift. Achterstallig
onderhoud, corvee karwei activite akkefietje – altijd graag, uit Liefde
gedaan. Kunst als liefde in elke daad. Hoe de woorden waar te maken. Waarmaken
en vervolmaken. Slijpen, polijsten, snoeien, groeien.
Ik ga terug, deze twee trappen weer af – Edith komt lezen, zo nodig
corrigeren (allroundfunctie/partnerschap) en dit apparaat weer te ruste
leggen. Gisteren ging de overdracht van Den Haag naar Amsterdam en de Overige
Werelddelen uitstekend, maar waar zijn de cursiveringen gebleven die ik
zo nauwgezet had aangebracht in de door mij vermelde titels? Mee naar de
Olympische Spelen?
Ook deze luttele wu-wei gedachten graag weer wereldkundig gemaakt, frisse
ochtendregen, rustige zonnewolken. Alles wel aan boord. Zeemeeuwen gehoord.
Groeten uit de Residentie, morgenavond Vuurwerk!
Koetshuis Den Haag, Woensdag 4 augustus 2004
De beantwoording
van de vraag, welke boeken mee te nemen om te lezen, werd me de dag van
ons vertrek hierheen – voor een week ongeveer – vergemakkelijkt.
Niet alleen dat ik eindelijk het paket van het postkantoor kon ophalen (het
lag er vanaf 24 juli) dat mij gewerd als betalend lid van het Willem Elsschot
Genootschap, ook lag in de bus op de valreep een gewatteerde envelop met
drie boekjes van Alan Watts, mij gestuurd door Peter de Backer, die aan
de Ottergemsesteenweg 3 in Gent de boekhandel METRO runt. Wij hadden elkaar
op de Gentse feesten ontmoet (voor de achtste keer) en onder de spitse St.Jacobstoren
een animerend gesprek gevoerd, waarin hij liet weten titels van Watts dubbel
te hebben, toen het gesprek op de man kwam. Twee paperbacks, een Perennial
Library-uitgave van The Meaning of Happiness – The Quest for Freedom
of the Spirit in Modern Psychology and the Wisdom of the East uit l940,
herdrukt 1970, en
Psychotherapy East & West uit 1961, herdrukt in 1969, dat ik zal doorgeven
als ik mijn eigen exemplaar hervind.
De derde titel van Watts is een mooie eerste uitgave, in linnen gebonden
met roodgoud omslag, bij Charles E. Tuttle Co., Inc.(Boston, Rutland, Vermont,
Tokyo) in 1998 verschenen: The Culture of Counter-Culture – The
Edited Transcripts.
Zes lezingen van Alan W.Watts (1915-1973), in de jaren zestig aan universiteiten
gegeven.
By exploring the roots of the counter-culture movement in ancient tribal
cultures and shamanic northern Pacific people of Asia, Siberia, and the
Americas, he addressed the so-called big questions of the time: What is
the nature of reality? How does our individual relationship to society affect
this reality? In talks such as ‘Mysticism and Morality’, ‘On
Being God’ and ‘The Smell of Burnt Almonds’ he points
out that the transcendental experience invariably carries one beyond the
pale of mainstream society and wakens us to review our spiritual life.
Het mooi uitgegeven boek (106 blz.) maakt deel uit van The ‘Love of
Wisdom’Library, waarin ook andere getranscribeerde lezingenseries
van Watts, ieder met een introductie van zoon Mark Watts, zijn uitgekomen:
Buddhism: The Religion of No-Religion; Myth and Religion; The Philosophies
of Asia; The Tao of Philosophy en Taoism: Way Beyond Seeking. Een ervan
moet in het Nederlands zijn uitgekomen; de titel ervan ontgaat me hier en
nu en is te zien op mijn webstek onder Quotable Quotes. En daar zijn er
bij Watts genoeg van; de overleden Grootmeester is uiterst quotabel! In
de auto hierheen bladerde ik in het laatste hoofdstuk van Psychotherapy
East & West: Invitation to the Dance - en o, wat danste ik mee!
Pagina 210: The ways of liberation make it very clear that life is not going
anywhere, because it is already here. In other words, it is playing, and
those who do not play with it have simply missed the point..
Ik leg Alan Watts even weg (nogmaals hartelijk dank, Peter en laten we ons
dit jaar inderdaad voor de negende keer treffen!) om iets te zeggen over
een der boeken uit de doos van Pandora van het Willem Elsschot Genootschap.
Het betreft de biografie van de tobbende dichter Max de Jong (Wageningen
25.12.1917 – Amsterdam 10.06.1951) geschreven door Nico Keuning, in
het jaar 2000 verschenen bij de Amsterdamse uitgever Bas Lubberhuizen, die
het door karakter en familie-omstandigheden heel moeilijk heeft gehad. ‘Meer
en meer blijkt Max een moeilijke jongen, ook voor zichzelf’ noteert
Keuning op pagina 19 als het over diens schooljaren gaat. In zijn zoektocht
naar authenticiteit en de ENE ware liefde (die zich nooit zou aandienen)
kon hij schrijven: ‘Zolang geslachtsnood nog een factor kan zijn,
zolang is het niet mogelijk in vrijheid te handelen en recht te staan.’
Daarbij, pas op p.36 de conclusie van de biograaf: ‘Dit zal het motto
blijven van Max’ leven: het oproeien tegen de geslachtsdrift als gevolg
van de erfzonde.’
Geboeid ga ik verder lezen. Ik word geroepen door Edith, ik hoorde de auto
terugkomen van het boodschappendoen: ‘Kom je een harinkje eten? De
jenever staat koud.’’
En daar wil je uiteraard graag aan meedoen. Even op zoek naar onze beheerder
in Amsterdam: Robbie, here we come!
Dinsdag 3 augustus 2004
Het zwijgend
nat / dat leekt nu langs mijn kaken, vrij naar het gedicht O Lied
van Guido Gezelle
(Goede raad is vuur, p.101) is geen smart waarvan het lied honing kan
maken, het is het parelend zweet van de warmte. Zojuist geluisterd, via
het scherm met zijn psychedelische screensaver, naar de mij per e-mail
aangereikte Mustachioed Daughters van The Bonzo Dog Band. Afkomstig
van mijn oudste zoon Robert, die mij ook al een tekst van Antonin Artaud
doorstuurde. Hij is een verwoed MP3-er; zelf ben ik die kant nog niet
uitgeweest, zomin als ik mij in deze aanloopperiode van mijn webstek aan
Adobe en de Paintbox heb gewaagd. Nog steeds houdt dit moderne leesplankje
geheimen voor me verborgen; ik zie bijvoorbeeld het euro-teken wel staan
(naast de 5), maar hoe krijg ik hem er uit? En waar is het copyright-teken,
niet bij de Characters op deze dreamweaver, waar ik gebruik van maak voor
de accents aigus, circonflexes en graves, etc. Ook ben ik niet gaan experimenteren
met verschillende lettertypes - zo verknocht als ik ben aan dit apparaat,
ik ben zeker niet van plan de hele dag achter(of liever: voor) het scherm
te gaan zitten. Het ademende leven met zijn trappenlopen, afstanden afleggen,
in de rij staan, boodschappen doen, mensen ontmoeten, in auito, trein
of metro zitten - het blijven toch allemaal vaste bestanddelen van de
mij toegemeten tijd.
Wat ik nog wel doe, is ontdekken. Zo trof ik het H-NET aan (www.h-net.org),
Humanities and Social Sciences van de Michigan State University. 'Among
H-Net's most important activities is its sponsorship of over 100 free
electronic, interactive newsletters ("lists") edited by scholars
in North America, South America, Europe, Africa, and the Pacific.' En
dit alles 'to facilitate the free exchange of academic ideas and scholarly
resources.' Daar ben ik dus hardstikke vóor. Go with the flow (blow,
glow), zie waar die je brengt.
Ook ontdek ik tot mijn verrassing het bestaan van een website van Richard
Neville, van wie ik een paar boeken in huis heb, zoals het interessante
Play Power (Jonathan Cape, London, 1970) dat in een vertaling
van Helen Knopper bij Van Holkema & Warendorf (Bussum, n.d.) verscheen
als Play Power - ontdekkingsreis door de internationale underground.
Ik kom daar op de eerste pagina van de proloog voor, geregistreerd
tijdens een bezoek aan het hoofdkwartier van de
Beatles aan Savile Row in Londen: 'Ken Kesey die met de Engelen (Hells
Angels uit San Francisco, SV) was meegereisd, zat een gesprek op te nemen
met Simon Vinkenoog, de Hollandse magiër, die met zoetvloeiende overdaad
aan één stuk door sprak.' Die zoetvloeiende overdaad vind
ik mooi vertaald; in het Engels staat er 'now babbling with mellifluous
extravagance.'
Het deed me genoegen de Australische schrijver-denker, die in Londen zijn
prachtige OZ-Magazine uitgaf, op het net aan te treffen: www.richardneville.com.au
- een lezing van acht pagina's The Business of Being a Futurist, ondertiteld
Wild Cards, Weak Signals & Modulomes maakte ik een copie,
om in Den Haag te gaan lezen. Ondertussen noteerde ik, ook voor Kersverslezers,
de uitspraak van rapper Ice-T: "Nothing about the future scares me.
You just have to be aware of what's coming and get yourselves prepared
for it.' Kijk eens, wat een Mission Statement; ik schaar me er graag achter!
Ondertussen kon ik me via biroco.com/
vermeien met 'The art of doing nothing', Yijing Dao en Kaos Magazine.
Ik viel midden in de I Tjing-links, hoe dan ook gespeld; die van Lise
Heyboer is heel persoonlijk. En nu ik toch midden in de sfeer der verwijzingen
zit: Daniel Dee zette foto's van uitgever Anton (Passage) Scheepstra,
afgelopen zaterdag genomen tijdens het Deventer Tuinfeest op zijn website:
www.danieldee.web-log.nl.
En wat lees ik in het 246e nummer, gedateerd 1 augustus 2004, van het
literair magazine Meander, dat sinds 1995 op het Net
verschijnt, in de rubriek Poëzie Kort, geschreven door Joop Leibbrand,
over Goede raad is vuur: "Soms is het wel een beetje vermoeiend,
dat Waaien van Vinkenoogs Poëtische Geest, maar geestverruimend is
het wel en wonderlijk genoeg kost het weinig moeite diens dichterlijke
'Quantumsprongen van het bewustzijn' te blijven volgen. Een boek dat energie
geeft!" meandermagazine.net.
Zo, daar gaat het om, zelfs op een bloedhete dag als deze! Boeiend, maar
vermoeiend, was ooit een commentaar - nou, dat wilikdusnie! Leve de energie,
be cool, calm and collected. Simon, bevoegd deskundoloog.
Maandag 2 augustus 2004
Vannacht
voor het eerst dit seizoen in de tuin geslapen; uitstekend! Hadden wij
niet de afspraak gemaakt naar Den Haag te gaan, waren wij er zeker gebleven
- nu even de voorbereidingen treffen voor een week afwezigheid hier.
Feest; even bekomen van. Het Deventer tuinfeeest was zeer geslaagd; de
meer dan dertig dichters in de tuinen en zalen van het Theater Bouwkunde
konden van 4 tot 12 uur rekenen op een aandachtig publiek, 1300 man plus
200 medewerkers. Kraampjes, bankjes, tafeltjes, terrasjes, drankjes en
hapjes - een werkelijke maaltijd; wat verval ik in verkleinwoorden; slechts
de nadruk gelegd op de innigheid van het geheel in die oude binnenbinnenstad.
Met kompanen aan een tafel gezeten, de vorige dichter des vaderlands en
de volgende(n): met prozaïst Hafid Bouazza die vertaalde erotische
gedichten voorlas van Arabische dichters uit de 8e en 11e eeuw, de Irakeze
dichter Al Galidi (een gedicht van hem op Kersvers, 9 juni jl),
Ramsey Nasr en Tsitske Jansen, de Neeltje Maria Min dezer dagen, naast
Menno, Ilja, Jean Pierre, Gerrit en Charles, Onno en Robert - en hoe die
senatoren ook mogen heten, maar ook met de slam-dichters die de gelegenheid
kregen van zich te laten horen. Brede rivier, die pohezie, waar ik ook
maar zie.
Na de luxe van slapen en ontbijt in het uitgelezen Nieuw Rande de zondagse
terugtocht naar het eigen tuincomplex, in het groene noorden van Amsterdam,
waar Simone die Sara ziet, die middag vrienden en verwanten ontving. Een
ander soort intimiteit; negen broers en zusters met kinderen, nichten
en neven: in hun midden Daan van Golden, die ik zo'n veertig jaar ken:
hij ziet binnenkort een Oeuvre-prijs tegemoet - ook aanwezig (mooi woord,
Aanwezigen!) Annemarie Fok, Jules Deelder's levensgezellin - hij treedt
deze week samen met Kamagurka op dubbelop Op de Parade, het openluchttheaterfestival
langs de Amstel, Martin Luther Kingpark, vlak bij de Utrechtse brug, dat
deze zomer eerst Den Haag, Rotterdam en Utrecht aandeed. Leve de jaarlijkse
evenementen, waar 'in' out is en al het nieuwe weer even vertrouwd, omdat
het niet alleen om gezien-worden gaat (laat naar je kijken!), maar bovenal
om het zelf telkens weer de ogen uitkijken. Mastery in servitude.
Twee maanden geleden, de 6e juni ging ik met Kersvers van start:
de eerste bijdrage was een bifurcerende schrijfmachinetekst - sindsdien
heb ik die oude getrouwe Triumph Gabriele 10 niet meer aangeraakt, en
ben ik boven het toetsenbord bekend geworden met het nieuwe leesplankje
voor jong en oud, met nog zoveel mysteries vóór me liggend.
Niet vaak genoeg kan ik Linus Pauling citeren (Nobelprijswinnaar, zet
je er dan maar bij, om wat meer te benadrukken):
I know: disoveries will be made that my imagination is incapable of conceiving.
I await them with curiosity and enthusiasm.'
Nu het bestaan van mijn webstek wat meer bekend wordt, mede dankzij het
feit dat ik interviewers vraag of ze die willen vermelden (dank jullie,
Dick Hofland in Tubantia en elders (GPD) en Robert van Dieren,
Deventer Post, en uiteraard de ladies van de Standaard, Morgen
en Gazet van Antwerpen), wil ik hier met graagte verklaren dat
in de werkelijkheid, zoals ik die beleef, overal creativiteit te bespeuren
valt.
Niet alles daarvan speelt zich in de media af, of via welke bemiddelaar
dan ook, zijn het de persoonlijke contacten die tellen, plus de vraag
welke talenten je in je hebt om te laten polijsten en tot uiting te brengen.
De functionaliteit, die in een aantal levensgebieden te bespeuren valt,
bestaat nog niet binnen de statistiek, geen enkele enquète is er
naar gehouden, geen enkel Sociaal-Cultureel Planbureau heeft er (nog)
weet van.
De energie, die in de mens huist, wordt steeds doelmatiger gebruikt om
grenzen te doorbreken, er is niet alleen meer deconstructivisme, in feite
zullen alle -ismes elkaar vinden in de Noodzaak tot samenwerking. Zoals
vaker gebruikelijk beginnen die veranderingen in de marge, in de buitengebieden
('het zijn allemaal zwarte schapen hier, concludeerde Theo Kley opgewekt
vanuit zijn enclave), ordinaire en extra-ordinaire, en om ze te ontdekken
- ik zal er op blijven wijzen.
Terugkijkende in deze serie notities tref ik op de 11e juni een tekst
aan, die de bijdrage in de link Chaos verduidelijkt, wijs ik
op de 12e juni en elders, waar teksten staan die ook zouden passen in
de altijd uit te breiden reeks Quotable quotes. (Her)lees
bijvoorbeeld A.den Doolaard op 21 juni, Kazantzakis op 23 juni, bekijk
met liefde de foto's van de 4e juli en elders, en noteer dat ik al drie
sirenes heb horen loeien, de eerste maandagen van de maand.
Uit broedplaats I AMSTERDAM valt nog te melden de opening van de expositie
aanstaande donderdag 5 augustus van After Nature kunstenaar Justus Donker
in Galerie OpenAtelier "De Vrijplaats" in de Sarphatistraat
143 Amsterdam, 020-3200463. Zeven uur door Kelly, aansluitend Live Action
Painting door Kelly en Justus. In de maand augustus houdt Jutus elke dovrzazo-open
atelier van l4 tot 20u, elke zaterdag van de maand om l9u een expo-opening
met medewerking van Sylvester Peperkamp, Aat Veldhoen, Peter
Klashorst, Henk Schiffmacher, kunstenaarscollectief Analtat (wat? anale
daad?) en Espen Greger Hagen.
Tevens verscheen het najaarsprogramma van de Volksuniversiteit Amsterdam,
mijn lezing in een reeks lezingen in samenwerking met de UNESCO op 9 nov.
van 20 tot 22u tref ik aan op pagina 11 van de 136 pagina's tellende uitgave.
Inclusief programma Doe Zelf School (Rapenburgstraat 73, 1011VK Amsterdam,
020-6261626).
Wat is er veel te doen, te zien en te horen! Laat het immer zo blijven,
laat je door het leven inlijven, beklijven, schrijven, rijmen drijven
voorbij. Onbespoten dag. Zon, windgezuiverd. Dikke doei..